We merkten het voor de wedstrijd al op: PEC-uit is typisch zo'n wedstrijd die een bananenschil kan blijken en als je daar op stapt, moet je oppassen dat je niet uitglijdt. Ondanks de grote passen van Ajax in het eerste halfuur, bleek het gevaar toch nog niet helemaal geweken.

Het leek wel een beetje Mario Kart. Als je dik op kop ligt, gebeuren er allemaal gekke dingen en krijg je tegenslag na tegenslag. De ene keer in de vorm van een banaantje, de andere keer door een digitaal schild waardoor je begint te tollen. En er waren momenten waarop Ajax tolde, ook al hield Erik ten Hag het op een wijze les...

Gelukkig kunnen wij het een en ander nagaan op basis van input van @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
Hoelang is het in de eredivisie geleden dat Ajax leek af te stormen op een 'onverdiende' winstpartij? Heel lang! Het gebeurt zelden en is dit seizoen nog niet voorgekomen, maar op basis van dit model had PEC de gelijkmaker misschien zelfs wel verdiend. Het model vormt een optelsom van het aantal kansen en de waarschijnlijkheid van een doelpunt, wat wordt weergegeven in Expected Goals.

En tot en met de 2-4 van David Neres - een simpele intikker zoals je terugziet in de sprong die Ajax maakt in het plot - had PEC meer Expected Goals bij elkaar gebald dan Ajax. Dat is best een beetje apart als je bedenkt dat de Ajacieden in het eerste halfuur voetballes gaven en hun tegenstander alle hoeken van het veld lieten zien. Het vervelende is dat daarna de klad erin kwam, eigenlijk vanaf het moment waarop Lisandro Martínez zich uit voorzorg liet vervangen.

Eens te meer bleek hoe belangrijk de rol van controleur is op het middenveld van Ajax. En eens te meer bleek misschien ook wel dat de absolute kracht van Edson Álvarez hier niet ligt. Of, nou ja, als je domineert en lekker vrijuit speelt, kan het misschien best. Maar als Ajax rustig aan doet, kan het niet rekenen op de nog zoekende Mexicaan. En de laatste weken verwacht je sowieso meer van Álvarez.

Het vervolg van de wedstrijd was rommelig, al was het ook weer niet zo dat PEC de ene kans op de andere stapelde. Je ziet dat het Zwolse doelgevaar zich in clusters voordeed en aan zowel het eerste als tweede cluster kleefde een verhaal. Het eerste cluster kon worden verklaard door Álvarez en het tweede cluster in zekere zin ook, al kon-ie daar weinig aan doen. Álvarez werd langs de kant van het veld behandeld, na een tik van Saymak.

Op een andere avond is dat een rode kaart waard. Ook die andere doelpuntenmaker, Hamer, had misschien al onder de douche moeten staan. En dan was PEC nooit aan 1,89 Expected Goals gekomen... Gelukkig bleek het inbrengen van Razvan Marin een goede zet, want hij bracht de hardheid terug die Álvarez en Ryan Gravenberch leken te missen.

Passmaps
Het is gek genoeg wel aardig om het hoofdstuk 'passmaps' te beginnen met het noemen van Marin. Niet iedereen zal blij zijn geweest dat de Roemeen inviel, maar je moest uiteindelijk toch toegeven dat hij goed stond te ballen. Vanaf het moment dat Marin op het veld stond, keerde de rust terug in het spel van Ajax. Als je de dynamische passmap bekijkt, zie je het gebeuren. Marin brengt wat bij Álvarez en Gravenberch ontbrak, waardoor PEC zich in de wedstrijd kon melden.

Het is misschien een beetje gek om bij de passmap van Ajax over Marin te beginnen en inderdaad, laten we vooral het goede eerste halfuur niet vergeten. Het kon bijna geen toeval zijn dat Ajax weer zo goed uit de startblokken schoot met Hakim Ziyech als 'nummer tien'. Er is nog wat weinig bewijs aanwezig, maar tegenstanders lijken niet te weten hoe ze hierop moeten inspelen.

Je ziet die aanpassing ook terug in de passmap, want kijk eens waar we Ziyech vinden: zo'n beetje in de punt van de aanval! Bedenk er wel eventjes bij dat dit ietwat vertekent omdat Ziyech lekker dribbelt met de bal en op die manier heel diep op het veld uitkomt, want hij was natuurlijk niet de hele wedstrijd rondom de uit vorm zijnde Dusan Tadic te vinden. We kunnen wel concluderen dat Ajax met deze nieuwe rol voor Ziyech nog een tandje aanvallender speelt.

Ga maar na: Quincy Promes en David Neres mochten volop gevaar stichten vanaf de zijkant en dat werkte, want beide vleugelaanvallers scoorden twee keer. Zowel Promes als Neres deed dit één keer op aangeven van Ziyech, want hij blijft natuurlijk gewoon meedraaien in het 'volleyballen' van Ajax waarbij posities slechts een uitgangspunt vormen en helemaal niet vastliggen.

Vraag maar aan Donny van de Beek, die meer teruggetrokken speelde. Het grappige is dat je gelijk ziet dat Van de Beek veel meer aan de bal komt. De tijd moet uitwijzen of hij dezelfde meerwaarde kan brengen als de ietwat onzichtbare man die o zo goed is in het vinden van gaatjes in overvolle defensies. Dat wordt interessant om te volgen!

Een ander balletje dat we hier willen opgooien, is een mogelijke rol van Noussair Mazraoui op het middenveld. Dat hij dit kan, zagen we onder meer tijdens de KNVB-bekerfinale. Sowieso lijkt Mazraoui 10 procent beter te voetballen zodra hij actief is in het aura van Ziyech, dus waarom niet? Het optreden van Mazraoui was gelukkig alweer stukken beter dan tijdens RKC-uit en we hopen van harte dat de weg omhoog is ingezet.

https://twitter.com/ajaxlife/status/1191282028014116864

Zone 14 en halfspaces
Als Ajax minimaal een deel van de wedstrijd alle ruimte krijgt om te combineren, verwacht je dit terug te zien in bepaalde plots. Die op het gebied van Zone 14 en de halfspaces bijvoorbeeld. Dat valt gek genoeg een tikje tegen en dat is best bijzonder, juist omdat Ziyech alle vrijheid kreeg. We zien op basis van het plot van Zone 14 echtniet terug dat Ziyech daar mocht doen en laten waar hij zin in had.

Of moeten we iets beter kijken? We denken wel te spotten dat er in verhouding meer passes vooruit worden gespeeld en dan bedoelen we: ballen in het zestienmetergebied van de tegenstander. 10 van de 20 passes in 'de zestien' is een heel nette score, net als 8 van de 10 ballen waarmee een teamgenoot werd bereikt. Het is allemaal nog een tikje prematuur, maar het heeft onze aandacht!

Het heeft ook onze aandacht dat er veel ballen richting rechtervleugel werden gepasst. Komt Neres weer een beetje los? Hij scoorde tijdens de klassieker op fraaie wijze en wist ook tegen PEC twee keer het net te vinden! De manier waarop hij bij de 0-3 de arme keeper omspeelde, deed ons terugdenken aan de mooiste en beste momenten van Neres en verlangen naar meer.

Misschien tijdens Chelsea-uit?