• Ajax Life Podcast special: Ajax in crisis!

Ze zitten op de achterste rij: Ricardo van Rhijn (32) en Siem de Jong (34). Het tweetal doorloopt, samen met Daniël de Ridder en Kelly Zeeman, een talentenprogramma in de Johan Cruijff Arena om te leren wat er allemaal bij een directiefunctie van Ajax komt kijken. Vrijdag staat er een stevige maaltijd op het menu: de AVA, oftewel de algemene vergadering van aandeelhouders.

Het contrast tussen de twee oud-spelers en agendapunt twee is wat betreft leeftijd groot. Deze middag worden twee gelouterde Ajacieden met hart voor de zaak in de raad van commissarissen benoemd. De ene is Michael van Praag (76). Hij krijgt de voorzittershamer.

De ander is Leo van Wijk (77), die de hulpvraag van zijn cluppie niet kon negeren. Hij maakt een comeback met gemengde gevoelens. Van Wijk vertrok in 2020 en had niet verwacht weer in actie te moeten komen als toezichthouder. De aandeelhouders zijn blij met hun komst, zo blijkt bij het stemmen: Van Praag krijgt 99,98 procent en Van Wijk 99,99 procent.

Gescheiden door slechts het gangpad kan ik het niet laten. Ik vraag De Jong en Van Rhijn of we de twee op korte termijn ook achter die tafel gaan zien. De term ‘korte termijn’ klopt inhoudelijk niet helemaal, maar de strekking is duidelijk. Met alle respect voor de door de wol geverfde clubmannen Van Praag en Van Wijk, kan Ajax in bestuurlijk opzicht wel verjonging gebruiken. De Jong lacht de vraag maar een beetje weg.

Bij agendapunt acht staat ook een jonge bestuurder op de agenda. ‘Kennisgeving van het voornemen Alex Kroes te benoemen als bestuurder’, staat er letterlijk. Wat blijkt? AZ heeft de stekker uit de onderhandelingen getrokken, zo meldt Van Praag. Wat de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) verder opvalt, is dat Kroes (49) vrijdag niet present is voor een toelichting. Is dat niet raar? Iemand willen benoemen die niet kan worden bevraagd door de aandeelhouders?

Van Praag erkent dat daarover is gesproken, maar dat het een bewuste keuze is na het op donderdag verschenen boek Ajax in Crisis, waarin Kroes duidelijke taal spreekt over onder andere de vertrokken technisch directeur Sven Mislintat. Zijn aanwezigheid in de zaal zou het er – onder andere met de meeluisterende pers – niet gemakkelijker op maken.

Wat blijkt? AZ heeft de stekker uit de onderhandelingen getrokken, zo meldt Van Praag.

De ‘kwestie Mislintat’, zoals commissaris Annette Mosman het verwoordde, komt tijdens de drie uur durende AVA geregeld aan bod, maar zowel bestuurders als directie weigeren zich uit te spreken tot het onderzoek naar de Duitser is afgerond. Van Wijk: “We gaan eerst beschouwen en dan pas oordelen.”

Wellicht is het een idee bij Ajax weer eens een onderzoekscommissie in het leven te roepen, die transparant onderzoek doet en duidt van welke fouten kunnen worden geleerd, bedenk ik me. Mooi meegenomen: Van Wijk heeft daar ervaring mee. Zo zat hij in de commissie 2000, die twee jaar na de beursgang onderzoek deed naar de structuur en besluitvorming binnen Ajax.

Een korte verdere opsomming van ruim drie uur vergaderen: vanuit de bestuursraad, met 73 procent grootaandeelhouder, laat voorzitter Ernst Boekhorst weten dat vanaf nu het ‘samen Ajax’ geldt. En verder: Louis van Gaal – niet aanwezig – is adviseur. Niets meer, niets minder. Mensen die iets van hem willen, melden zich maar bij de rvc. Zij bepalen wat ze met de adviezen van Louis doen.

Jan van Halst kreeg vijf minuten voor de vergadering een appje van Edwin van der Sar, die hem succes wenste. Ook Van Halst staat met gemengde gevoelens achter de microfoon. Mislintat weg, Maurice Steijn weg… Hij heeft slapeloze nachten van Ajax gehad. Hij benadrukt dat menselijkheid en het écht oog hebben voor elkaar, niet in het gedrang mag komen. Van Halst sluit positief af. Hij ziet bij Ajax een stijgende lijn en nieuwe energie.

Financieel directeur Susan Lenderink krijgt veel vragen, vooral over de afgelopen transferperiodes, maar pareert deze geduldig en vrijwel probleemloos. Alleen met het zinnetje ‘op de laatste transferdag kunnen gekke dingen gebeuren’, brengt ze zichzelf na een verhaal over zorgvuldigheid van handelen kort in de problemen, maar ze komt ermee weg.

Commercieel directeur Menno Geelen heeft deze editie een bescheiden rol. Over zijn portefeuille praat hij niet. Wel leest hij een brief voor van de man met wie hij elf jaar heeft samengewerkt: Van der Sar. Het belangrijkste nieuws betreft de gezondheid van de oud-doelman. Het gaat goed met hem. Dan de brief. “Naast alle hoogtepunten waren er ook dieptepunten, die ik terugkijkend anders zou hebben aangepakt,” leest Geelen voor. Welke dat zijn, blijft helaas onbenoemd.

Van Praag heeft als kersvers voorzitter de regie. Hij pakt meteen zijn rol als voorzitter en pareert menig vraag vanuit de zaal.

Van alle aanwezigen die achter de tafel komen, zijn de minste woorden van commissaris Cees van Oevelen (geen) en sportdirecteur Maurits Hendriks. Laatstgenoemde geeft bij de rondvraag aan dat Ajax eerder met de gemeente in gesprek moet als het gaat om een eventuele huldiging voor Ajax Vrouwen. Het gaat ook kort óver Hendriks. Op de vraag hoeveel draagvlak er nog voor hem is, volgt echter geen antwoord, maar een afkeuring. Niet gepast om te stellen, meent Van Praag. Daar blijft het bij.

Van Praag heeft als kersvers voorzitter sowieso de regie. Hij pakt meteen zijn rol als voorzitter en pareert menig vraag vanuit de zaal. Zowel bij de verschillende agendapunten als bij de rondvraag. Dat gaat niet altijd op vriendelijke toon, blijkt op een gegeven moment uit verschillende reacties vanuit de zaal. Van Praag maakt zijn oprechte excuses, maar zegt ook de vergadering ‘een beetje in goede banen te willen leiden’.

Dat lukt maar gedeeltelijk. Emotie van de supporter versus ratio van de ijverige aandeelhouders. Het komt deze middag allemaal voorbij. Er worden vragen gesteld bij het verkeerde agendapunt en mensen willen hun ergernis of mening kwijt. Van het leegblijven van de F-side tijdens Ajax - Vitesse tot de bonussen voor de bestuurders.

Over dat laatste punt: de bestuursraad stemt daar als grootaandeelhouder mee in, dus het gebeurt. Maar dat wil de zaal wel persoonlijk van voorzitter Boekhorst horen. De rest van de zaal reageert bij het stemmen gereserveerder. En hoe zien de bestuurders de toekomst van Ajax eigenlijk? Wat als we drie jaar op rij geen Champions League halen? Die vraag is niet te beantwoorden. Niemand achter de tafel heeft een glazen bol.

Van Praag spreekt veel woorden, maar één zin blijft écht hangen. “Het belangrijkste is dat Ajax weer heel snel heel erg goed gaat voetballen.” Dat is de essentie voor alle oplossingen. Ajax blijft immers bovenal een voetbalclub.

De rest volgt.  

Aanbevolen

Zonder mijn vrienden aan m’n zij