Erik ten Hag begint in interviews steeds meer op Louis van Gaal te lijken. Steeds vaker valt ergens in het vraaggesprek de zin ‘Dat heb ik net uitgelegd’. De oefenmeester begint daarnaast net als Van Gaal zijn eigen voetbalwoorden te verzinnen. Zo was het spel van Ajax in de eerste helft ‘te elektrisch’. Naar de betekenis kunnen we alleen maar gissen.

Wanneer wordt gevraagd wat de trainer bedoelt, volgt de wedervraag: ‘Weet jij dat dan niet?’. Nou, nee dus. Stond er te veel spanning op de spelers? Probeerde de ploeg tevergeefs een bliksemstart te forceren? Wilden ze allemaal de dynamo van het elftal zijn? Veel vragen! 

Hoe dan ook, Ajax - Sparta werd weer een wedstrijd in lijn met de gehele tweede seizoenshelft. Matig voetbal, een tegenstander die de openingsgoal maakt en Ajax dat toch met drie punten van het veld stapt. We blikken terug op de wedstrijd aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via 11tegen11.

Passmaps
De verdediging van Ajax was op iedere positie anders ingevuld dan tijdens FC Groningen-uit. Dit had te maken met het ontbreken van Noussair Mazraoui, die met knieklachten kampt. Ook Lisandro Martínez was er vanwege privézaken niet bij.

Hierdoor zagen we voor het eerst dit seizoen een verdediging bestaande uit Jurriën Timber, Perr Schuurs, Daley Blind en Nico Tagliafico. Pechvogel van de dag was de linksback van dit kwartet. De Argentijn stond voor het eerst sinds 3 oktober 2021 in de basis in de eredivisie (toen thuis tegen FC Utrecht), maar viel al na een halfuur uit met een blessure.

Omdat zijn vervanger Kenneth Taylor op het middenveld speelde en drie spelers een andere positie kregen (Ryan Gravenberch naar zes, Edson Álvarez centraal achterin en Blind op linksback), zien we een wat verfrommelde passmap. 

Een bolletje op de passmap staat voor de gemiddelde positie waarop een speler op het veld aan de bal kwam. Dat geldt bij Tagliafico voor een halfuur, maar bij Blind voor de hele wedstrijd. Daardoor lijkt het alsof Ajax met twee linksbacks speelde tegen Sparta, maar dat is natuurlijk niet zo.  

Het is daarom beter om ons voor deze wedstrijd op de linkerkant van de passmap te concentreren. Dan blijkt meteen dat Blind weer met afstand de belangrijkste opbouwer van de ploeg was. Zonder Martínez moet Blind nog meer passes dan normaal versturen als er via links wordt opgebouwd. Dat gaat hem erg goed af. 

Ook zien we dat Steven Berghuis erg actief was aan de rechterkant. Hij nam de meeste passing voorwaarts in ontvangst. Aan de dikke lijnen om hem heen zien we dat hij de hele wedstrijd goed werd gevonden door de spelers om hem heen.

Expected Goals
Ajax creëerde uit open spel minder dan Sparta. Het veldspel hield inderdaad niet over, maar we zien aan de grafiek hieronder wel dat de Rotterdammers de gehele wedstrijd goed op eigen helft werden gehouden. Na een wiebelig eerste kwartier werden er geen grote kansen weggegeven.

De 0-1 van Sparta was natuurlijk ook een cadeautje van Andre Onana, zoals dat tegenwoordig bijna wekelijks het geval is. Wel moeten we bekennen dat de kans erg fraai werd afgewerkt door oud-Ajacied Joeri de Kamps. 

Voor de vierde keer op rij (en voor de derde achtereenvolgende keer in de eredivisie) kwam Ajax op achterstand. Gelukkig was daar Davy ‘Mister 1-0’ Klaassen om dit verschil weer recht te poetsen, al is er de laatste weken meer sprake van ‘Mister 1-1’. We zagen in de passmap dat Klaassen niet al te betrokken was in het spel, maar het is te begrijpen dat Ten Hag hem op blijft stellen.

De 1-1 tegen Sparta was een kopie van de 1-1 in Groningen: een snelle ingooi, Dusan Tadic die na een slimme loopactie de bal ontvangt en Klaassen die ogenschijnlijk simpel binnen kan tikken. Er juist op dat moment staan, is ook een grote kwaliteit. Deze bezit Klaassen als enige middenvelder in de selectie.

We zien dus dat Sparta uit open spel meer creëerde, maar als we ook de spelhervattingen meenemen, heeft Ajax dik verdiend gewonnen. Hoe het dan kan dat de koploper zo veel bij elkaar speelde uit dode spelmomenten? Een paar vrije trappen op gevaarlijke plekken, enkele goede corners en een makkelijk gegeven penalty zijn hier het antwoord op.

Spelhervattingen zijn nu eenmaal erg belangrijk. Daarnaast blijkt uit de data blijkt dat Ajax hier beter in is geworden ten opzichte van vorig seizoen.

Nu staat de KNVB-bekerfinale op het programma. Duels met het PSV van Roger Schmidt zijn vaak tactisch interessante potjes met een hoge intensiteit, die meestal de kant van Ajax opvallen. Dat was één keer niet het geval, namelijk tijdens Johan Cruijffschaal (0-4). Daarbij moeten we aantekenen dat Ajax destijds helemaal niet slecht speelde en al in de eerste helft met een man minder kwam te staan. 

De andere vijf confrontaties met PSV in de afgelopen twee seizoenen (vier keer competitie, één keer beker) leverden drie overwinningen en twee gelijke spelen op. Niet slecht. Daarnaast heeft Ajax het voordeel dat PSV donderdagavond in actie komt tegen Leicester City, wat minder rust voor PSV betekent.

Aan de andere kant: Ajax speelde vorig seizoen ook op donderdag Europees en won op zondag de beker tegen Vitesse. De winnende treffer viel nota bene in de laatste minuut, toen Vitesse in theorie gebruik had kunnen maken van de vermoeidheid van Ajax.

Er staat naar verwachting een mooi lentezonnetje op De Kuip. Daarnaast is het stadion voor het eerst sinds 2019 weer uitverkocht voor de bekerfinale. Het zou wel eens een schitterende zondag kunnen worden in Rotterdam-Zuid.

Aanbevolen

Informatie opstappen, vertrektijden en meer voor bekerfinale