In de winterstop werd er niet gevoetbald, maar toch was het niet saai. Er ontstond een hoop heisa over het voortijdig afgebroken trainingskamp van Ajax in Portugal en de beslissing om vier positief geteste Ajacieden tegen de quarantaineregels in terug te vliegen naar Nederland. 

Supporters keken op de verschillende kanalen naar foto’s van trainingen en begonnen als detectives te onderzoeken welke spelers Ajax zou moeten missen tegen Utrecht. Onder meer de hele centrale driehoek, bestaande uit Remko Pasveer, Lisandro Martínez en Jurriën Timber, werd een tijdje als vermist opgegeven.

Na een hoop speculatie stond er uiteindelijk bijna dezelfde opstelling als altijd. Het enige verschil? Brian Brobbey stond in de spits in plaats van de afwezige Sébastien Haller. Het leverde uiteindelijk een relatief simpele 0-3-overwinning op. We blikken terug op Utrecht - Ajax aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via 11tegen11. 

Passmaps
FC Utrecht - Ajax was vanuit tactisch oogpunt een wedstrijd zoals je hem heel vaak ziet in de eredivisie. Ajax vanuit een 4-2-3-1-formatie, die langzaam verandert in een 3-1-5-1-opstelling. Daar tegenover staat een tegenstander die dit vanuit een verdedigende 4-4-2-formatie probeert te ontregelen.

De passmap ziet er dus uit zoals we zijn gewend, met belangrijke rollen van achteruit voor Daley Blind, Timber en Martínez, terwijl Dusan Tadic en Antony de grote mannen voorin zijn.

Steven Berghuis leek vaker de bal bij zijn eigen verdediging op te halen en staat iets minder diep dan je normaal gesproken mag verwachten. Hij probeerde een paar keer met een lange bal één van de drie aanvallers weg te sturen. We zien aan de goede connecties om hem heen dat hij erg belangrijk was voor het spel op de helft van de tegenstander.

De positie van Brobbey op de passmap lijkt erg op de positie van Haller. Niet al te veel betrokken bij het spel, op het oog redelijk geïsoleerd en op een eiland. Maar de spits maakte wel twee uitstekende goals.

Het wordt de komende maanden heel interessant om een eventuele concurrentiestrijd in de gaten te houden, omdat Ajax traditioneel gezien natuurlijk altijd met één spits speelt en zowel Haller als Brobbey niet op de vleugel kunnen spelen. Wordt ongetwijfeld vervolgd, zeker omdat Steven Bergwijn ook nog in de spits uit de voeten kan…

Expected Goals
Hoewel Utrecht bekend staat als een verdedigend solide ploeg, had Ajax geen enkele moeite om kansen te creëren. Dit zien we terug in de grafiek hieronder. De ploeg van trainer Erik ten Hag vloog uit de startblokken en besliste de wedstrijd eigenlijk binnen 25 minuten.

De aanvallende onmacht van FC Utrecht komt ook mooi terug in het xG-plot hieronder. Zo schoot het pas na ruim een halfuur voor het eerst. Hun enige echte grote kans van de wedstrijd volgde vijf minuten voor rust, toen spits Anastasios Douvikas een aardige voorzet ruim over het doel van Pasveer kopte. Verder was Utrecht niet of nauwelijks in staat om door de defensie van Ajax heen te breken.

Als we de Expected Goals-totalen van deze wedstrijd vergelijken met de 0-1-nederlaag in eigen huis, vallen een aantal zaken op. Zo schoot Ajax in de Johan Cruijff Arena vaker en creëerde het meer Expected Goals dan tijdens de 0-3-overwinning in Utrecht. Daarentegen schoot Utrecht minder vaak en creëerde het juist minder Expected Goals in totaal.

Natuurlijk heeft het verloop van de wedstrijd hier ook invloed op. Een Ajax dat met 0-3 voorstaat, valt minder fanatiek aan dan een Ajax dat met 0-0 gelijk staat in eigen huis. Toch blijft het belangrijk om na puntverlies van Ajax te blijven wijzen op het onderliggende spel en de gecreëerde kansen. Niet voor niets schreven we destijds over een ‘nederlaag met meerdere gezichten’. Zo zie je maar hoe belangrijk afwerken is.

Ajax won in officiële wedstrijden 45 keer in 2021 en in 2022 staat de teller nu dus op één. De overwinning op FC Utrecht betekende nog een ander heuglijk feitje: geen enkele eredivisietrainer won ooit zo snel honderd keer met dezelfde club als Erik ten Hag met Ajax. De trainer had daar slechts 128 wedstrijden voor nodig en dat is een absoluut record. Hij neemt het record over van Louis van Gaal, die 137 wedstrijden nodig had voor deze bijzondere mijlpaal.

Nu volgt de enorme kraker tegen PSV, dat één punt boven Ajax staat op de ranglijst. Volgens het model van 11tegen11 is Ajax nog steeds titelfavoriet, ondanks dat PSV één puntje meer heeft. Dit komt door onderliggende waarden als Expected Goals voor en tegen, maar ook door het resterende programma te simuleren. 

Na de 5-0-winst en 0-4-nederlaag tegen PSV gaat Ajax nu voor het eerst dit seizoen naar Eindhoven voor wat traditioneel gezien de lastigste competitiewedstrijd van het jaar is. De laatste zes keer dat Ajax op bezoek ging in het Philips Stadion, werd er drie keer gelijkgespeeld en ook drie keer verloren. De laatste overwinning dateert van het seizoen 2015/2016, toen Arek Milik en Anwar El Ghazi scoorden in een 0-2-overwinning. Het is dus de hoogste tijd om weer eens met drie punten uit Eindhoven de vertrekken!

Aanbevolen

Is Gravenberch uit vorm?