Toch maar een BeNeLiga? De Eredivisie inkrimpen naar zestien teams? Meer geld van Ajax naar andere clubs? De meningen zullen deze week weer als warme broodjes over de toonbank gaan na de bizar ogende 9-0 overwinning.

Feit is dat de Amsterdammers vooral bijzonder effectief waren. Zonder extreem veel doelgevaar te produceren scoorde de ploeg van Erik ten Hag uit 21 schoten 9 goals. Het meeste aantal treffers in een thuiswedstrijd sinds 2001.

Het leverde weliswaar de tweede bijzondere overwinning in een week tijd op – waarbij acht verschillende spelers tekenden voor negen doelpunten – maar zoveel kansen had Ajax nou ook weer niet. We blikken terug op de historische 9-0 overwinning aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via @11tegen11!

Passmaps
Eerst de passmaps. Die laten zien dat Ajax in dit soort wedstrijden steeds meer een ploeg wordt die via de flanken en halfspaces doorkomt. Waarbij aan beide kanten vier spelers zich bezighouden met de aanval aan die kant: de centrale verdediger, de back, een middenvelder en de buitenspeler. Sébastien Haller probeert diepte te houden in het midden en Edson Álvarez bewaakt het fort controlerend op het middenveld.

Zonder Daley Blind in de basis was er iemand anders die heel duidelijk de regie naar zich toetrok in de opbouw: Jurriën Timber. Aan zijn hoge gemiddelde positie op het veld (over de middenlijn) is te zien dat hij de bal vaak relatief dicht bij de goal van Cambuur in bezit kreeg. Om er vervolgens bijna altijd iets goeds mee te doen: hij verzorgde de meeste terreinwinst met zijn passing, om over de imponerende dribbels over de as van het veld nog maar te zwijgen.

We zien ook dat Berghuis de award voor ‘most xGchain’ krijgt toegewezen. Simpel gezegd: hij was volgens het model van 11tegen11 het vaakst betrokken bij aanvallen die gevaarlijk werden.

Het wordt interessant om te zien of Davy Klaassen zomaar weer terugkomt in de ploeg na zijn blessure. Met Berghuis op ‘tien’ wordt er vooral aan de rechterkant makkelijker gevoetbald. Waarbij het ook helpt dat Antony en Noussair Mazraoui beiden in een bloedvorm verkeren. Of komt dat doordat Berghuis nu vaak aan hun kant staat om mee te combineren?

Expected Goals
Qua kansen en Expected Goals was dit dus geen hele bijzondere wedstrijd. Alles bij elkaar kwam de kansenverhouding neer op 4.13 tegenover 0.43. Natuurlijk is dat een prima score, waar elke ploeg ter wereld tevreden mee zou zijn. Maar voor Ajax geen uitzondering in een thuiswedstrijd in de eredivisie.

Als we iets dieper inzoomen zien we bijvoorbeeld dat Ajax minder vaak tot een doelpoging kwam dan tegen Vitesse (toen 29, nu 21) en ongeveer evenveel Expected Goals bij elkaar speelde. Een normale wedstrijd zoals Ajax die wel vaker op de mat legt in de eredivisie, maar dan met negen goals. Voor het eerst sinds Ajax - Sparta in 2001 lukte het de thuisploeg om zo vaak te scoren in een thuiswedstrijd.

We zien aan de grafiek dat Ajax twee doelpunten maakte uit de eerste drie kansjes. Voordat Timber in de 16e minuut besloot dat het nu wel mooi was geweest en het hele veld overstak voor de 1-0, had Ajax eigenlijk nog niks laten zien en liet Cambuur zelfs wat speldenprikjes noteren in de tegenaanval.

Helaas gebruikte Cambuur-trainer Henk de Jong hem niet na afloop, maar de klassieke uitspraak “tot de 1-0 stond het goed bij ons” was hier terecht geweest.

Als je alle negen goals rustig onder de loep neemt (sowieso een goed idee om je maandagochtend wat op te fleuren) wordt ook duidelijk dat er een paar flipperkastgoals bij zaten die er misschien niet altijd in gaan. Denk aan de 3-0 van Mazraoui, de 6-0 van aanvoerder Dusan Tadic en de 7-0 van Haller. Het willekeurige aspect van afwerken wordt ook nog eens benadrukt door het feit dat Berghuis de bal er vijf minuten na rust voor een praktisch leeg goal juist niet in kreeg.

De technische staf van Cambuur probeerde nog van alles om een monsterscore te voorkomen: het wisselde van 4-3-3 naar 5-3-2 en ook nog naar 5-4-1. Uiteindelijk bleek de ploeg van De Jong in niet één formatie in staat om de Ajacieden af te stoppen.

Als je maar heel vaak dit soort dominante wedstrijden op de mat legt waarbij je op basis van de kansen vier of vijf goals mag verwachten, kan er vanzelf een uitschieter naar boven bij zitten. Net zoals het ook wel eens voorkomt dat Ajax heel veel kansen bij elkaar speelt, maar ‘slechts’ twee of drie goals maakt, waarna het publiek zich afvraagt waarom er nooit eens echt doorgedrukt kan worden. Dat laatste lijkt de laatste seizoenen steeds vaker wel te lukken.

Dat Ajax extreem productief en efficiënt was wil niet zeggen dat 9-0 niet bijzonder is. Voor het eerst sinds 1995 vijf goals in een Champions League-wedstrijd, voor het eerst sinds 2001 negen goals in de Johan Cruijff Arena. Het was een erg bijzonder weekje. En de vraag of Ajax tegen mindere ploegen ook een bepaald niveau kan halen is bij dezen beantwoord.