Door Erik Elias

Tenzij je supporter bent van Real Madrid of Manchester City, weet je dat er altijd een kans is dat er spelers gaan vertrekken bij jouw favoriete club. Bij Ajax lijken deze zomer vooral Andre Onana en Nico Tagliafico op de rol te staan voor een transfer. Hoe de keeperpositie wordt ingevuld, is al bekend. Nu rest alleen nog de vraag wie de nieuwe linksback wordt. 

Gezien de huidige financiële situatie in het Europese voetbal (en ook bij Ajax) lijkt het niet voor de hand te liggen dat directeur spelerszaken Marc Overmars even vijftien miljoen aftikt voor een speler als Owen Wijndal.

Sinds Ajax kampioen is, wordt er geëxperimenteerd met Rensch als linksback. Kan het zo zijn dat de club even de hand op de knip houdt en de opvolger van Tagliafico al in huis heeft, in de vorm van Rensch? We spreken het in deze terugblik aan de hand van de passmaps, Expected Goals, halfspaces en Zone 14 plots, verkregen via @11tegen11.

Passmaps
Misschien heb je vroeger in de jeugd als back of buitenspeler geleerd dat je het veld breed moest maken in balbezit. Nog steeds waarheid als een koe, maar de trend in het Europese topvoetbal is dat óf de buitenspeler óf de back aan de zijlijn staat, maar nooit allebei tegelijk. 

Sinds Erik ten Hag trainer is, doet Ajax hier ook aan mee. Tegen VVV was het aan backs Jurriën Timber en Rensch om afwisselend op het middenveld te verschijnen, terwijl beide buitenspelers vooral breed moesten blijven staan. 

Dat is anders dan wanneer Tadic linksbuiten staat, die vooral de opdracht krijgt zich iets meer aan de binnenkant aan te bieden. We zien om die reden dat zowel Rensch als Timber nogal naar binnen staan op de passmap.

Opvallend is natuurlijk het bolletje van Davy Klaassen. Vaste lezers van deze analyses weten dat zijn gemiddelde positie is genomen over de minuten die hij speelde tot zijn blessure en wissel in de 44ste minuut.

Timber was vrij dominant aanwezig in balbezit. Hij verstuurde de meeste passes en volgens de statistieken ook nog eens de meeste passes vooruit. Samen met Rensch aan de andere kant heeft Ajax in deze samenstelling twee backs die veel aspecten van het spel in balbezit beheersen: opbouwen van achteruit met passes of dribbels, aan de binnenkant spelen op het middenveld en in de laatste fase belangrijk zijn met een schot of voorzet.

Extra bijzonder om te constateren, omdat deze spelers zo vanaf De Toekomst het eerste elftal in zijn komen lopen, maar toch al meedraaien alsof ze er al jaren instaan.

Met Noussair Mazraoui en Timber zijn er twee zeer goede opties voorhanden voor de twee beste posities van Rensch: rechts centraal en rechtsback. Het zou daarom kunnen dat Rensch – die als centrale verdediger werd opgeleid – het op links mag gaan proberen komend seizoen. Zeker iets om te volgen wanneer Tagliafico inderdaad vertrekt.

Expected Goals
VVV-supporters die verwachtten dat hun ploeg in ieder geval met het mes tussen de tanden op het veld zou staan, kwamen bedrogen uit. Vanaf de eerste minuut was het verdedigende spel van de Limburgers niet compact, werden de duels niet verbeten uitgevochten en was er geen duidelijk plan in de omschakeling. 

We zagen om die reden dat Ajax er lustig op los combineerde in en rond de zestien van VVV, met vele kansen als gevolg. Niet geheel toevallig scoorde Rensch met een late loopactie in de zestien ook de openingstreffer, iets wat Tagliafico vanwege net iets andere tactische opdrachten nog maar één keer deed dit seizoen.

Even leek het nog spannend te worden, toen Ajax reeds met tien man stond en VVV via eredivisietopscorer Georgios Giakoumakis net de aansluitingstreffer had gemaakt. Precies toen nam Mohammed Kudus (eindelijk!) de ploeg op sleeptouw met een prima actie en dito afstandsschot. 

Dat Ajax toch nog dertien schoten weggaf, kan als een verrassing komen, maar aan de afbeelding van hieronder zien we dat dit vooral kansen waren uit spelhervattingen en afstandsschoten. Alles bij elkaar was de meest waarschijnlijke uitkomst van de kansen van VVV één goal, precies het aantal dat ze ook maakten. Let vooral op de dikke bollen van Ajax in de vijfmeter.

Halfspaces en Zone 14
Opvallend: zonder Daley Blind, Ryan Gravenberch en Tadic in het veld, ging het spel veel vaker over de rechterkant tijdens het aanvallen. Dat zien we mooi terug in de halfspace-plot hieronder. Mede daarom was Timber ook zo prominent aanwezig in het aanvallende gedeelte vanuit de ‘rechterbinnenbaan’. We zien dat Ajax in totaal tot 98 passes kwam vanuit deze zone, wat uitzonderlijk veel is.

Ditzelfde beeld zien we terug als we een beetje inzoomen op de Zone 14-plot. Ook hier veel passes vanuit de rechterbinnenkant. Geruststellend is dat Ajax ook met het ontbreken van de vaste ‘patrons’ in balbezit vaak tot effectieve aanvallen weet te komen, al was het ‘maar’ tegen VVV.

Daarnaast was het opvallend dat de bal er vanuit de linkerkant van deze zone juist naar achteren uit werd gehaald, iets wat veel minder gebeurt wanneer de grote baas Tadic in het veld staat als linksbuiten.

Het was niet voor het eerst dit seizoen dat Ajax een rode kaart kreeg en toch gemakkelijk won. Dit was ook het geval tegen Sparta, FC Groningen en Feyenoord. Al waren de Rotterdammers uiteraard zo vriendelijk om er weer snel tien tegen tien van te maken… Met vier rode kaarten is Ajax gedeeld koploper van de eredivisie in dit opzicht, met nog vijf andere clubs.

Dat een rode kaart niet één keer tot puntverlies leidde, tekent de dominantie van dit seizoen. Als Ajax tegen het eveneens uitgespeelde Vitesse wint, komt het tot 88 punten: meer dan in het beroemde sprookjesseizoen 2018/2019 (toen 86).

Voor de laatste keer dat Ajax zoveel punten haalde in één competitieseizoen, moeten we terug naar de vorige eeuw. In 1997/1998 behaalde Ajax onder leiding van Morten Olsen maar liefst 89 punten.