Sinds de overstap van Steven Berghuis van Feyenoord naar Ajax werd deze klassieker van alle kanten opgeklopt. Alleen de datum noemen was al genoeg. Op 19 december zou het gebeuren.

Na een half jaar wachten, viel het allemaal nogal tegen. In een lege Kuip speelde de hoofdpersoon een anoniem duel als rechtermiddenvelder. Als team speelde Ajax de slechtste wedstrijd van het seizoen. Met dank aan een strafschop en een eigen doelpunt wist de ploeg van Erik ten Hag toch nog drie punten mee naar huis te nemen.

Volgens analisten kwam het neer op ‘de slechtste klassieker aller tijden’. Dan hebben mensen toch echt de editie van januari 2015 gemist (0-0), waarbij spelers als Lucas Andersen, Mike van der Hoorn, Colin Kazim-Richards en Luke Wilkshire in actie kwamen. Ten opzichte van die periode hebben beide clubs toch een behoorlijke stap voorwaarts gezet, zowel op het veld als in de dug-out.

Maar ook deze klassieker was zeker niet goed en vooral tactisch een hele andere wedstrijd dan we de laatste jaren zagen. We blikken terug aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via 11tegen11.

Passmaps
We beginnen – niet schrikken – met een compliment voor de Rotterdammers. Feyenoord ontregelde Ajax sterk, met name door op eigen helft dicht bij elkaar te verdedigen en af en toe voor gerichte drukmomenten te kiezen. Hierdoor kwam Ajax lastig in het spel en wist het vaak niet de aanvallers te vinden.

Dit had relatief veel balverlies tot gevolg, maar een blik op de statistieken leert ook dat het niet extreem veel was. Tegen Feyenoord kwam Ajax tot een passnauwkeurigheid van 82 procent. Dit ligt normaal gesproken in de eredivisie op 85 procent.

Het mindere spel kan ook worden verklaard door de vele wisselingen. Ten eerste doordat Jurriën Timber als rechtsback werd opgesteld en Perr Schuurs in het centrum stond. Naarmate de wedstrijd begon het grote schuiven. Daley Blind naar links centraal en Nico Tagliafico op linksback. Vervolgens kwam Devyne Rensch ook nog voor Timber, waardoor er van de oorspronkelijke verdediging weinig meer over was.

Dit zien we bijvoorbeeld bij Blind goed terug in de passmap. Zijn positie hangt ergens in het midden tussen de linksbackpositie en die van de linker centrale verdediger. We zien verder dat Sébastien Haller de bal wel erg diep kwam ophalen op eigen helft en dat – zoals eerder benoemd – de aanvallers nauwelijks in het stuk voorkwamen. Het is ook nog wachten op Antony die voor het eerst een écht goede wedstrijd speelt zonder Noussair Mazraoui in zijn rug.

Over het spel van de tegenstander kunnen we redelijk kort zijn. Het lukte ook Feyenoord niet vaak om de voorwaartsen te bereiken. Omdat Ajax zoals altijd hoog druk zette, koos Feyenoord snel voor een lange bal richting de 1.70 meter lange Bryan Linssen. Die dan natuurlijk het duel verloor. Alles bij elkaar kwam het niet neer op een hele verheffende wedstrijd, wat we ook terugzien aan de Expected Goals-totalen.

Expected Goals
Dit was aanvallend gezien met afstand de slechtste wedstrijd van het seizoen. Ajax schoot slechts één keer tussen de palen: de penalty van Dusan Tadic. Uit open spel lukte het dus in 95 minuten voetbal niet om een bal op doel te schieten. Een vrij treurige constatering, hoewel Feyenoord verdedigend een redelijk stabiele ploeg heeft.

Het lage aantal kansen heeft als gevolg dat Ajax voor het eerst dit seizoen – in de 25e wedstrijd – onder de 1.00 Expected Goals blijft. Als je weet dat een penalty van het model van 11tegen11 een waarde van 0.75 meekrijgt, mag je zelf uitrekenen wat de score was geweest zonder de benutte pingel…

Hier staat dan weer tegenover dat Feyenoord ook goed werd geneutraliseerd. Aan de bollen in het veldje hieronder is duidelijk af te lezen dat het een wedstrijd zonder grote kansen was, waarbij Feyenoord dus uit open spel zelfs meer creëerde dan Ajax. In totaal werd er tijdens de gehele wedstrijd slechts één keer geschoten van binnen de vijfmeter.

Alles bij elkaar luidt het eindoordeel dat het niet de slechtste klassieker aller tijden was, maar wel een hele slechte pot voetbal, zeker qua amusementswaarde. Wat meteen weer een andere vraag oproept: wat was eigenlijk de laatste keer dat Ajax wél een goede pot voetbal op de mat legde? We kunnen rustig zeggen dat de decembermaand niet geweldig verliep, zowel qua spel als qua resultaat.

Misschien zijn Ajacieden verwend geraakt door de periode tussen augustus en oktober, toen Ajax als een machine over elke tegenstander heen raasde, zowel nationaal als internationaal. Het is onrealistisch om te verwachten dat de ploeg dit een heel seizoen lang is volhoudt, maar een hoger niveau dan in De Kuip, moet te doen zijn.

Na precies zeventien wedstrijden staat Ajax op 39 punten. Over een heel seizoen zou dat 78 punten betekenen. De laatste keer dat Ajax in een heel seizoen minder dan tachtig punten haalde, was in 2017/2018. Werk aan de winkel dus, te beginnen woensdag om 21.00 uur tegen Fortuna Sittard!

🥇 Voorafgaand aan #feyaja zagen we her en der gemor over een basisplek voor Schuurs, maar hij deed het in jullie ogen kennelijk toch érg goed. De stemmen zijn geteld en de verdediger mag zich Ajacied van de Wedstrijd noemen, gevolgd door Blind en Tadic. #ajax pic.twitter.com/m6ANCY2Ufi

— Ajax Life (@ajaxlife) December 21, 2021