Ten eerste over het kunstgras, dan hebben we dat maar gehad. Dat lag er weer erg slecht bij en leek vooral heel glad en slecht bespeelbaar. We snappen dat niet elke club de financiële middelen heeft om een geweldige grasmat neer te leggen. Rationeel gezien blijft het een verdedigbare keuze voor kleinere clubs. Zeker toen het in de mode was en een concurrent uit het rechterrijtje een paar ton per seizoen bespaarde door een plastic mat aan te leggen.

Gelukkig komt er volgend seizoen weer een echte grasmat op Het Kasteel. Een absolute verbetering, zeker omdat Sparta verder één van de mooiste stadions van de eredivisie heeft.

Hoewel het mee heeft gespeeld, moet Ajax ook op een mindere mat een veel betere wedstrijd spelen dan het nu deed. Eigenlijk haalt Ajax in wedstrijden tegen ploegen uit het rechterrijtje vaker een matig niveau dan wanneer de tegenstander een topclub is. Hoe komt dat toch? We speculeren over de oorzaak en blikken terug op Sparta - Ajax aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via 11tegen11.

Passmaps
Sparta bestreed Ajax in een extreem verdedigende 5-4-1-formatie, waarbij pas op eigen helft af en toe druk werd gezet. Met die aanpak lukte het goed om Ajax uit de zestien te houden. De keerzijde daarvan zien we bij de Expected Goals-plots. Een kleine spoiler: Sparta schoot maar één keer.

Het was daarom een saaaaie wedstrijd, met heel veel balbezit voor Ajax, maar liefst 72 procent. Dit heeft ook gevolgen voor de passmap, dat zien we bijvoorbeeld aan de gemiddelde positie van Noussair Mazraoui. In het systeem van Erik ten Hag moet Mazraoui alleen meedoen aan de opbouw als de tegenstander druk zet. Dat deed Sparta totaal net. En dus zien we Mazraoui nog veel dichter bij de goal van de tegenstander aan de bal komen dan we zijn gewend. Eigenlijk meer als rechtsbuiten dan als verdediger.

David Neres vult de positie op rechts net iets anders in dan Antony en duikt meer op aan de binnenkant als tweede spits. We zagen verder een geïsoleerde Danilo in de punt, die ongeveer de wedstrijd afleverde die Sébastien Haller ook vaak aflevert, alleen dan zonder doelpunten… Wel gaf de Braziliaanse reservespits een assist, al was dat waarschijnlijk bedoeld als schot op goal.

Ajax had dus 72 procent balbezit, scoorde één keer en schoot ‘slechts’ vijftien keer. Dat is twee keer zo weinig als tijdens het 0-0-gelijkspel tegen Go Ahead Eagles, toen er 29 keer een doelpoging werd ondernomen.

Het roept de vraag op: waarom speelt Ajax zo matig tegen ploegen uit het rechterrijtje? Er is iets aan de hand met de ploeg in dat soort wedstrijden. Dit is niet incidenteel, maar structureel. In de Champions League en in de competitiewedstrijd tegen PSV wordt een hoger niveau gehaald dan tegen minder goede ploegen als Sparta, Heracles en Go Ahead.

Mentaliteit? Toeval? Moeite met extreem verdedigende tegenstanders? Het is hardop speculeren, want niemand weet de echte oorzaak. Suggesties hierover mogen worden achtergelaten bij de redactie. Want een fascinerend onderwerp is het wel.

Expected Goals
Sparta parkeerde dus niet één, maar twee dubbeldekkers voor de goal. Het leverde een wedstrijd op met slechts zestien schoten in totaal. Vijftien voor Ajax en ééntje voor Sparta. De enige kans voor de Rotterdammers kwam voort uit een pass van Ryan Gravenberch, die een Spartaan één-op-één met keeper Remko Pasveer zette.

Sparta probeerde het uiteindelijk nog wel, met een slotoffensief waarbij beide centrale verdedigers naar voren werden gestuurd en de ploeg van Henk Fraser iets probeerde te forceren met fysiek voetbal. Maar tot een schot leidde het niet. We zien daarom een lange, vlakke lijn bij de Rotterdammers na hun ene kans.

Hoewel het saai was, hield Ajax wel weer de nul. Voor de zesde keer op rij alweer, en dat was eventjes geleden (2010). Ajax heeft nu in de competitie twee goals geïncasseerd in veertien wedstrijden. Het totaal aantal verwachte tegendoelpunten staat op 7.5 stuks.

6 – Ajax have kept six clean sheets in a row in the Eredivisie for only the second time this century, after keeping six consecutive shutouts in February-March 2010. Robust. pic.twitter.com/cQiwrxelky

— OptaJohan (@OptaJohan) November 28, 2021

Ook een interessante vraag: als een tegenstander zo verdedigend speelt en 75 minuten lang tien man achter de bal houdt, moet Ajax dan meer doen om de wedstrijd open te breken? Is het überhaupt mogelijk om een aantrekkelijke wedstrijd af te leveren tegen een ploeg die zo duidelijk de bus parkeert als Sparta?

Ajax won wel, waar Feyenoord en PSV op een gelijkspel bleven steken. Ajax is dus weer alleen koploper en we zijn af van die verhalen over dat Feyenoord aan kop gaat op basis van verliespunten. De bredere selectie van Ajax zou zich ook moeten uitbetalen in de weekeinden na een Europese speelronde. Mede omdat Feyenoord en PSV op donderdag hun wedstrijden afwerken en Ajax één of twee dagen eerder.

Over rust tussen wedstrijden gesproken: de volgende wedstrijd van Ajax is in verband met extra rustdagen iets eerder dan normaal. Donderdag om 21.00 uur wordt aangetreden tegen Willem II. Ajax speelt in het kader van de ‘veranderagenda’ eerder, om zo extra rustdagen te hebben voor de wedstrijd tegen Sporting, die in potentie natuurlijk beslissend had kunnen zijn voor overwintering in de Champions League.

Aanbevolen

Amateurs Barendrecht mogen in de avonduren trainen richting Ajax-uit