Het liep niet bij Ajax in de laatste twee competitiewedstrijden. Ondanks 47 schoten en bij elkaar opgeteld 4.87 Expected Goals kwam de kampioen niet tot scoren tegen twee middenmoters uit de eredivisie. Als gevolg hiervan speelde Ajax voor het eerst sinds héél erg lang geleden twee keer op rij met 0-0 gelijk in de competitie. Trainer Erik ten Hag miste ‘honger’, met name in de wedstrijd tegen Go Ahead Eagles.

Tegen RKC lukte het wél om te scoren en sprak de trainer na afloop over de goede ‘opofferingsloopjes’ van zijn ploeg. Het kan ook zo zijn dat dit keer de bal er wél in ging en tegen Heracles en Go Ahead Eagles simpelweg niet. Dat hoort nu eenmaal bij het spelletje voetbal.

Wat het ook was, Ajax schoot tegen RKC wel weer met scherp en boekte een zeer regelmatige 0-5-overwinning. We bekijken het aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via 11tegen11.

Passmaps
RKC - Ajax was vooral de grote Antony-show. Tegen de reserve-linksback van de Waalwijkers was het zeventig minuten lang een speeltuin voor de kleine vleugelflitser. Extra knap, aangezien Antony vier dagen eerder nog minuten maakte tijdens Argentinië - Brazilië, op een ander continent.

We zien aan de passmap dat het spel van Ajax wel erg veel over rechts ging. De meest voorkomende pass was die van rechtsback Noussair Mazraoui op Antony. Ook zien we dat Steven Berghuis iets minder betrokken was in het veldspel dan we van hem gewend zijn geraakt dit seizoen.

Wel scoorde de man uit Apeldoorn twee doelpunten. Berghuis speelde dus eigenlijk een beetje in de rol van Davy Klaassen. Niet veel betrokken in het spel, niet veel voor anderen creëren, maar wel twee keer op het scorebord verschijnen. En veel ‘opofferingsloopjes’ dus, om ruimte te maken voor andere Ajacieden.

We zien op de linkshalfpositie een probleemgevalletje ontstaan. Een klein stipje zonder pijlen vooruit: Gravenberch. We zien aan de passmap dat hij ongeveer even vaak aan de bal kwam als Sébastien Haller. Een logisch gevolg van het feit dat het spel van Ajax vooral over rechts ging? Of ging het spel juist zoveel over rechts vanwege de afwezige Gravenberch?

De vaste wissel Klaassen voor Berghuis werd dan ook omgezet naar Klaassen voor Gravenberch. Het laat zien hoe groot de concurrentie op het middenveld is bij Ajax, waar drie internationals van Oranje vechten om twee basisplaatsen. Voorlopig is Klaassen de pineut, maar als het mindere spel van Gravenberch blijft aanhouden, kan dat natuurlijk zomaar weer anders zijn.

Expected Goals
Go Ahead Eagles kreeg vanwege een ‘realistische aanpak’ in een compacte 5-3-2-formatie veel lof toegezwaaid. In werkelijkheid gaf het 29 schoten weg – meer dan RKC – en scoorde Ajax nul keer uit het hoge aantal van 3.36 Expected Goals. Go Ahead Eagles had dus niet goed verdedigd, Ajax had slecht afgewerkt.

Het grote thema bij Ajax de laatste weken was daarom niet ‘kansen creëren’, maar ‘kansen afmaken’. Dit ging tegen RKC weer ongeveer naar verwachting: uit 4.09 Expected Goals werden vijf doelpunten gemaakt. Na afloop liet Ten Hag zich nog ontvallen dat 1-8 ook had gekund. Als we naar het model en de plots van 11tegen11 kijken had dat inderdaad gekund, maar is het niet heel waarschijnlijk.

We weten allemaal dat Davy ‘Mister 1-0’ Klaassen de beste bijnaam van de huidige selectie heeft. En terecht: hij maakte in 240 wedstrijden voor Ajax 1 maar liefst 25 (!) keer de openingsgoal van de wedstrijd.

Tegen RKC scoorde Haller weer eens de eerste treffer van de wedstrijd. Dat was alweer voor de elfde keer sinds hij bij Ajax tekende de 1-0 (of 0-1 natuurlijk). In dat kader mogen we inmiddels ook bijna praten over ‘Monsieur Un-Zéro’. Haller werkte tegen RKC nog maar eens aan zijn bizar goede statistieken en staat inmiddels op 29 goals in 41 wedstrijden.

Verder moeten we aan RKC-zijde nog vermelden dat Jens Odgaard een paar aardige acties had en wat kansjes wist te creëren en dat Michiel Kramer met iets meer geluk ook op het scorebord had kunnen komen. Met iets meer pech had hij ook zomaar van het veld kunnen worden gestuurd.

Zo valt na dertien speelronden vooral het bizarre doelsaldo van Ajax op: 42 voor en twee tegen. Als je dat doortrekt naar een seizoen met 34 wedstrijden, kom je uit op het bizarre doelsaldo van 110 doelpunten voor en vijf goals tegen. Dat laatste zou een absoluut eredivisierecord zijn. Dat staat nu op naam van FC Twente, dat in het seizoen 1971/72 slechts dertien goals tegen kreeg.

Als we naar Expected Goals kijken, staat de teller in de competitie inmiddels op 38.88 voor en 7.23 tegen. Vooral verdedigend gezien is het dus te verwachten dat Ajax vroeg of laat meer goals tegen gaat krijgen dan nu het geval is. Toch is het verwachte aantal tegengoals per wedstrijd (0.56) erg netjes, zeker voor een ploeg die zo aanvallend speelt als Ajax.

Nu wacht de kampioen van Turkije, in een befaamde ‘heksenketel’ in Istanbul, waar geen coronamaatregelen gelden als het om voetbal gaat. Volle bak dus! Ajax is al door, maar speelt nog voor premies, coëfficiëntpunten en uiteraard de eer. Het kan ook de eerste Nederlandse ploeg ooit worden die vijftien punten uit vijf wedstrijden haalt in de poulefase van de Champions League.