Het was voor Noussair Mazraoui dé grote uitdaging voorafgaand aan dit seizoen: een heel seizoen zonder blessures doorkomen en zowel in het weekeinde als midweeks telkens negentig minuten maken. Tot nu toe ging dat uitstekend. De man met het aflopende contract stond dit seizoen elke wedstrijd in de basis en liet in die reeks misschien wel zijn beste spel zien in Ajax 1.

Tegen Heracles ontbrak hij door ziekte. Vanwege de privacywet weten we niet of dat een ouderwets buikgriepje, corona, of iets veel ergers is. Het is te hopen dat Mazraoui er woensdag gewoon bij is tegen Dortmund, want aan de passmap van Ajax zien we dat hij behoorlijk werd gemist. 

Het was sowieso een bijzondere wedstrijd, omdat Ajax pas voor de vijfde keer in 182 wedstrijden onder Erik ten Hag met 0-0 gelijkspeelde. We kijken terug op de doelpuntloze remise in Almelo aan de hand van de passmaps en Expected Goals, verkregen via 11tegen11.

Passmaps
We benoemden het al, de passmap laat meteen zien dat Mazraoui behoorlijk werd gemist. Vanaf rechtsback kwamen er dit keer vrijwel geen passes richting Steven Berghuis en Sébastien Haller. De enige spelers naar wie Devyne Rensch meer dan vijf passes verstuurde, waren Jurriën Timber en Antony. We zien ook dat de lijnen op rechts een stuk minder dik zijn dan normaal gesproken het geval is. 

Was dit allemaal een stuk vlotter gegaan als Ajax in het eerste kwartier wél de openingsgoal had gescoord? Waarschijnlijk wel. Toch blijft staan dat Rensch op een aantal belangrijke momenten er niet in slaagde een pass binnendoor te geven richting de voorwaartsen. Daardoor kwam Ajax moeilijker aan het voetballen. Ook in de eindfase was hij een stuk minder betrokken dan we gewend zijn van Mazraoui.

Natuurlijk is het matige spel van Ajax niet alleen op zijn conto te schrijven. Dusan Tadic, Berghuis en Antony speelden individueel gezien misschien wel hun slechtste wedstrijd van het seizoen. We zien mede daardoor dikke lijnen achterin, met veel passes tussen de spelers die je het minst aan de bal wil hebben, de vier verdedigers en de nummer zes.

Met alle liefde zouden we hier de trainer van de tegenstander ophemelen en zeggen dat het slechte spel van Ajax te wijten was aan een briljant tactisch plan van de opponent. Maar feit is dat Heracles vanuit een vrij standaard 4-4-2 formatie verdedigde en Ajax heus de ruimte liet om te voetballen en kansen te creëren, zowel door de as als via de flanken. Maar Ajax gaf meermaals niet thuis in de technische uitvoering. 

Waar dat dan aan ligt? Dat is voetbal. Je kan soms in een geweldige vorm verkeren en dan uit bij Heracles ineens een boutwedstrijd spelen op een veel te nat kunstgrasveld. In februari 2019 verloor Ajax nog met 1-0 op bezoek bij Heracles. Drie weken later speelde het Real Madrid met 1-4 van het veld. De onvoorspelbaarheid van voetbal is precies wat deze sport zo mooi maakt. Al hadden Ajacieden natuurlijk liever een regelmatige 0-2-overwinning gezien.

Expected Goals
We zien aan de Expected Goals-plots dat Ajax weliswaar niet briljant speelde, maar op basis van de kansen wel als winnaar van het veld had moeten stappen. Als we alle schoten simuleren, komen we in 57 procent van de gevallen uit op een winstpartij voor Ajax.

We zien dat met name de openingsfase goed en dominant was, waarbij Ajax meerdere malen in een gevaarlijke positie kwam om de openingstreffer te maken. Heracles kwam zelfs pas in de 29e minuut voor het eerst tot een schot.

Na rust kropen de Almeloërs steeds meer uit hun schulp, wat uiteindelijk resulteerde in hun grootste kans van de wedstrijd, toen Noah Fadiga alleen afging op de wederom sterk keepende Remko Pasveer. We zien dat Ajax via invaller Klaassen en aanvoerder Tadic nog aardige kansen had, maar niet zo groot als die voor Fadiga. Uiteindelijk kwamen beide ploegen tot nul goals uit 2.17 Expected Goals, wat vrij verrassend te noemen is. 

Het was ergens te verwachten dat Ajax de doelpuntenregen van dit seizoen niet vol zou kunnen houden. Voorafgaand aan deze wedstrijd kwam het tot 37 goals uit 29.92 Expected Goals. Dat aantal is na het doelpuntloze gelijkspel in Almelo weer iets rechtgetrokken, al is het verschil nog steeds behoorlijk (37 goals uit 31.43 xG). Aan de andere kant van het veld is het verschil des te opmerkelijker. Ajax gaf tot nu 6.26 Expected Goals weg in de eredivisie, maar incasseerde slechts twee goals.

We zien aan het veldje hieronder dat Ajax weliswaar meer kansen creëerde dan Heracles, maar dat het niet één échte kans wist te creëren. Vaak lijken kansen ook groter dan ze in werkelijkheid zijn. De kopkans voor Tadic in de slotfase gaat er bijvoorbeeld ongeveer vijf procent van de keren in volgens het model van 11tegen11.

De laatste keer dat Ajax 0-0 gelijkspeelde in een officiële wedstrijd? Wij moesten het ook even opzoeken… Het was in augustus 2019, op bezoek bij APOEL Nicosia. De ploeg van Ten Hag is natuurlijk niet bepaald gebouwd op wedstrijden zonder veel goals, waarbij deze wedstrijd statistisch gezien ook weinig reden gaf om uit te gaan van een 0-0-gelijkspel.

Zo’n 0-0 werpt natuurlijk behoorlijk wat vragen op. Was dit de ondergrens? Of ligt die nog lager? Of is de slechtste wedstrijd van het seizoen nu echt gespeeld? Rust er gewoon een vloek op de wedstrijd Heracles-uit, die de laatste vijf seizoenen slechts één keer werd gewonnen?

Het lijkt uitgesloten dat Ajax voor een volgepakt Signal Iduna Park in Dortmund wederom dit niveau op de mat legt. Maar het blijft toch knagen dat dit Ajax – zo geweldig in topduels – in uitwedstrijden tegen ploegen uit de subtop en het rechterrijtje een lager niveau op de mat legt.

Aanbevolen

Ten Hag: ‘Als de vorm ontbreekt, moet je in ieder geval niet verliezen’