Door Kevin Van Nunen

Het verhaal van Ajax - VVV-Venlo (4-1) zie je niet terug in de stand op het scorebord, maar in het gevoel bij de club. En dat gevoel is simpelweg niet goed. Daar kan geen analyse tegenop, daarvoor is het seizoen te zeer mislukt.

Het seizoen is niet alleen mislukt, de sfeer is ook verziekt. Dat hoef je niet aan Hakim Ziyech vragen, daarvoor kun je bij de gemiddelde Ajacied met een seizoenkaart terecht. Het treffen trok slechts zo'n 30.300 supporters, het laagste aantal sinds december 2010.

Wat de thuisblijvers hebben gemist, brengen we in kaart dankzij data van @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
Het spel van Ajax is en blijft niet te peilen. Het ene moment wordt er knap gevoetbald, het andere moment lijkt het helemaal nergens naar. Er kan best goed worden begonnen, er hoeft alleen amper iets te gebeuren of het karretje ontspoort en alles gaat mis.

Dat blijkt tijdens Ajax – VVV eens te meer. Lasse Schöne krijgt al snel de kans om vanaf de strafschopstip de score te openen, maar laat dat na en er gebeurt vervolgens gewoon een halfuur niets. Hoe kan dat toch? Het moet onderhand voer voor psychologen zijn.

Kijk maar naar de lijn in het xG-plot, waarin het doelgevaar wordt weergegeven. Er gebeurt niets, nul komma nul. Ajax doet niets, VVV evenmin. Dat de Venlonaren erin slagen om, wederom van afstand, de score te openen, mag je een klein wonder noemen.

Dat kleine wonder is ook precies wat Ajax nodig heeft, want als er tegenslag wordt geïncasseerd, lukt het ineens wel om de rug te rechten. Sterker nog, de ploeg van Erik ten Hag kan na 40 minuten op achterstand komen om alsnog met een voorsprong de kleedkamer in te duiken.

De eerste twee echt bij elkaar gevoetbalde kansen leveren zowaar treffers op. Dat is wel eens anders geweest! In de tweede helft blijkt de schiettent geopend, alleen is het verre van altijd prijs. Kans op kans op kans, zelfs aan Klaas-Jan Huntelaar zijn goede kansen niet besteed. ‘The Hunter’ maakt weliswaar de 3-1, maar had met afstand topscorer van de eredivisie kunnen zijn.

Hunteaar is niet de enige die kansen mist. Kijk maar hoe Ajax trapsgewijs een zeer hoge waarde Expected Goals bij elkaar voetbalt: inclusief penalty komt dit neer op 5,28. Als je zulke cijfers neerzet, kun je bijna niet verliezen. Als je de kansen van donderdag honderd keer simuleert, komt Ajax 99 keer als winnaar uit de bus.

Dan ben je de meer dan verdiende winnaar, alleen is het gevoel rond de club momenteel zo slecht dat het je niet eens meer opvalt. Wie zal er in de Johan Cruijff Arena echt genoten hebben? We vrezen dat de term ‘genieten’ maar voor weinig supporters van toepassing is.

Dit terwijl we toch echt goede dingen zien. Als dit de opmaat vormt voor volgend jaar, belooft het nog wat. Al maakt die ene welbekende zwaluw natuurlijk geen zomer. De zomer is weliswaar op komst, maar meestal ook het moment waarop Ajax enkele goede spelers moet laten gaan. En dan moet er weer gebouwd worden.

Passmaps
Het is grappig een blik te werpen op de passmap van Ajax en wel om de volgende reden: je ziet het 3-4-3 duidelijk terug. Ten Hag besluit zijn ploeg in een afwijkende formatie het veld in te sturen en het pakt goed uit, al oogt het met name achterin soms wat onwennig.

We zien eigenlijk best veel positieve zaken in de schematische weergave van passes onderling. Check de dikke strepen over en weer maar. De ene dikke streep is de andere niet en een dikke streep tussen twee centrale verdedigers kunnen we missen als kiespijn, maar dit ziet er echt prima uit.

Het is best opvallend dat de Ajacieden zo compact staan, maar dit kan er wel eens mee te maken hebben dat ze stuk voor stuk ‘hoog’ op het veld staan. Het eigen doel hoefde niet echt te worden verdedigd en je kunt niet met z’n allen in de zestien van VVV gaan staan, maar een stuk opgeschoven wordt er wel degelijk.

Ook opvallend: hoewel hij aan de basis staat van diverse doelpunten, is de gouden ster eens niet voor Ziyech. Hij behoort niet tot de drie Ajacieden die het meeste doelgevaar weten te stichten. De spelmaker moet Schöne, Wöber en Van de Beek voor zich dulden. In het geval van de Deen vertekent dit door de (gemiste) penalty, omdat dit een grote kans is.

Wat ons verder opvalt is de diepe positie die Mazraoui inneemt. We zijn het gewend dat Ziyech rond de spits van dienst voetbalt, maar Mazraoui doet hetzelfde. Dat er nu zelfs twee middenvelders zo diep staan opgesteld, zegt alles over de overmacht van Ajax.

Wel apart is dat er blijkbaar veel meer over de linkerflank van het veld wordt gespeeld dan ons gevoel ingeeft. Kluivert kijkt toch terug op een vrij onzichtbare wedstrijd, vind je ook niet? En dribbelt Neres er niet keer op keer op los? Wel als je het ons vraagt! Toch gaat Ajax blijkbaar nog relatief veel linksaf.

Zone 14
Ajax blijkt tegen VVV zo oppermachtig te voetballen dat Zone 14 een soort blauw vierkant is geworden. We baseren ons hier althans op de tweede helft. Meestal kun je de lijntjes goed bekijken en de sleutelpasses zo eruit pikken, dit keer is de gevaarlijkste zone van het veld zo’n beetje compleet ingekleurd.

Het is leuk dat er tussen alle blauwe lijntjes ook een geel lijntje opduikt, want die bewijst ons punt dat een goede pass naar voren in Zone 14 voor veel doelgevaar zorgt. Die gele lijn staat voor de pass van Kristensen met buitenkantje voet op Neres, die daarna de 2-1 laat aantekenen.

Zoals je ziet gaan de meeste passes in Zone 14 opzij en dat kan ook bijna niet anders tegen een handbaldefensie, maar de kunst is om soms ook een balletje diep te spelen. Wanneer je dat doet en de bal ook aankomt, levert het in principe een doelkans op.

Alles bij elkaar proberen de Ajacieden 19 keer een bal in de zestien te brengen vanuit Zone 14 en dat slaagt in totaal 10 keer. Dat is een nette score, zeer netjes zelfs! Tel daar nog een assist bij op en we zijn tevreden, ook al gaat het maar om VVV-thuis. Omgekeerd heeft Ajax van de bezoekers uit Venlo werkelijk niets te duchten gehad.