Door Kevin Van Nunen

Het is amper twee weken geleden dat we vol overtuiging waren dat Ajax de titelrace nieuw leven had ingeblazen. PSV liet eindelijk punten liggen, de Ajacieden maakten indruk tegen PEC Zwolle. Hoe anders is alles nu…?

Heel erg anders. Ajax gaf tegen ADO Den Haag al niet thuis, maar wat gebeurde er in Arnhem? Het is een vraag waar we geen antwoord op hebben. We horen Lasse Schöne zelfs zeggen dat er niet alles aan werd gedaan om te winnen. Dat bestaat toch niet…

Feit is dat Ajax in de Gelredome een apathische indruk maakte. Het voetbalde op een manier waarop je nooit gaat winnen, in ieder geval niet uit van Vitesse. En dus is de titelstrijd gestreden, begin maart al.

Dankzij onze partner @11tegen11 brengen we Vitesse-uit nog eens in kaart.

xG-plot en pitch plot
Net als vorige week tegen ADO zien we duidelijk terug dat Ajax het meeste gevaar stichtte in de slotfase van de wedstrijd. Het inbrengen van Cassierra en Younes deed de ploeg duidelijk goed, maar toen was de schade natuurlijk al flink opgelopen.

Cassierra en Younes kregen kansen om binnen vijf minuten na hun entree de flink scheve situatie recht te trekken, maar de Duitser plaatste de bal langs de verkeerde kant van de paal. Aan de ene kant best wel kenmerkend voor Younes - het ontbreekt altijd aan afronding - aan de andere kant viel hij serieus best wel goed in.

Dankzij beide invalkrachten leek het aanvalsspel van Ajax tenminste weer ergens op en spotten we tenminste wat doelgevaar. Zoals gezegd had Ajax best van 2-0 terug kunnen komen naar 2-2, met nog 25 minuten te spelen. In plaats daarvan werd er weer slecht verdedigd, met een tegentreffer als gevolg. En bijna alle kansen werden verprutst.

Het gekke is dat Vitesse op de drie weggevertjes na, goed voor een trio doelpunten, verder maar een grote kans kreeg. We bedoelen die kopbal waarop Ziyech bij de tweede paal redding bracht. Met andere woorden: als Ajax tenminste goed geconcentreerd had verdedigd, had het helemaal niet fout hoeven aflopen. Niet dat er dan gelijk goed was gespeeld, we merken alleen op dat er ook een ander scenario mogelijk was.

Als je de wedstrijd honderd keer simuleert op basis van de kansen die beide ploegen kregen, wint Ajax acht van de tien keer. De openingstreffer van Navarone Foor was amper een kans - wel goed afgemaakt, hoor, daar niet van - en ook rond de andere twee treffers ging zo veel mis dat het amper valt op te sommen.

Het gaat ook veel te ver om te spreken van een onterechte nederlaag, maar kijk eens naar de cirkels in het pitch plot. We tellen maar liefst tien cirkels voorbij de penaltystip, om maar even aan te geven hoe groot de kansen waren die Ajax nog wel wist te creëren. Helaas is kansen missen al het hele seizoen een groot euvel.

Passmaps
Als we kijken naar de passmap van Ajax, blijkt het allemaal nog redelijk evenwichtig verdeeld. Dat is op zich wat je wilt zien, al valt er ook heus wel het een en ander aan te merken. Kijk bijvoorbeeld eens hoe dicht Van de Beek, Siem en Ziyech op elkaar staan. Het is vooral gek dat zowel Donny als Ziyech rechts opduikt, wat op links een heel gat openlaat.

Donny kwam weinig in het spel voor en waar hij meestal nog wel betrokken is via een goede voorzet, grote kans of zelfs voorzet, was hij in Arnhem ook weer zo'n 89 minuten onzichtbaar. We kunnen ons een goede loopactie herinneren, waarna een slechte pass van Neres volgde, maar dat was het wel.

Siem vertolkte in de punt van de aanval een soortgelijke ondankbare rol. Hij werkte een slechte wedstrijd af en twijfelde naderhand zelfs hardop aan zichzelf. Huntelaar heeft het als aanspeelpunt ook niet altijd even gemakkelijk, maar voor Siem is dat totaal geen prettige rol.

Des te meer Siem zich liet uitzakken naar het middenveld, des te groter was de kans op balverlies. Het had nogal veel weg van een gebrek aan handelingssnelheid en dat is niet zomaar opgelost. Je kunt je afvragen welke vaste rol er voor Siem nog is weggelegd bij Ajax, hoe pijnlijk dat ook is.

Bij gemis van Frenkie mocht Wöber aan de aftrap verschijnen. Het was veelzeggend dat De Ligt halverwege de eerste helft gebaarde dat zijn compagnon moest indribbelen, waarna hij prompt opstoomde en even een kansrijke situatie voor Ajax dreigde. Op een eerder moment ging het indribbelen overigens mis, waarna Vitesse een counter kon plaatsen.

Helaas had Wöber, net als Veltman overigens, ook in verdedigend opzicht niet zijn dag. De Oostenrijker ging in de fout bij de 2-0 en werd prompt gewisseld. Het oogde pijnlijk, maar we willen er nog wel even bij opmerken dat die wissel al was gepland. Wöber werd niet voor straf naar de kant gehaald.

Ajax kwam op zich nog wel een paar keer gevaarlijk door, ook in de eerste helft al, maar de eindpass was zeer ondermaats. Het was soms een beetje schrijnend om de uitvoering te zien, met name Neres was het overzicht volledig kwijt. Staan er twee man voor het doel te wachten, dan krijgt de rechtsvoor het voor elkaar om de bal in te leveren bij een verdediger.

Neres kan de goede reeks van voor de winterstop niet vervolgen en dat geeft op zich niet als je 21 jaar oud bent, maar het vervelende is dat op links precies hetzelfde aan de hand was. De achttienjarige Kluivert kwam geen moment voorbij zijn man en als hij wel eens een voorzet gaf, eindigde de bal niet in de buurt van het doel. Het was geen toeval dat Younes er wel in slaagde hetzelfde mannetje te passeren en Ajax prompt meer druk kon uitoefenen.

• Check ook deze compilatie van fragmenten

Zone 14
Als je verder geen weet hebt van het verloop van Vitesse-uit en dan kijkt naar de score van Ajax in Zone 14, ziet dat er nog best redelijk uit. Ja, er wordt te veel van links naar rechts gepasst. Maar we zien ook wel degelijk diverse ballen diep gespeeld worden in de vijandelijke zestien.

Slaagt een ploeg erin ballen vanuit deze zone van het veld bij de aanvallers te bezorgen, dan is de kans groot dat het doelgevaar oplevert. Denk nog eens terug aan die situatie met Neres en Van de Beek. Als die pass goed was geweest, had Ajax zomaar de kop kunnen nemen. Helaas moeten we die bal wegschrijven als mislukt.

Alles bij elkaar is slechts vier geslaagde passes in het zestienmetergebied natuurlijk veel te weinig, dat moge duidelijk zijn. Op die manier win je geen wedstrijden, zoals dus ook werd gedemonstreerd. Ook de ballen die naar buiten werden gespeeld, leverden bar weinig op. Dit had diverse keren echter ook te maken met de slechte voortzetting.

Als we naar de afbeelding van Vitesse kijken, is het eigenlijk een klein wondertje dat de Arnhemmers drie keer hebben weten te scoren. Er werden slechts 12 passes gespeeld in Zone 14, waarvan er slechts eentje aankwam dicht in de buurt van het doel van Ajax. Desondanks kunnen we natuurlijk nooit spreken van solide verdedigen, met dank aan drie weggevertjes...