Door Kevin Van Nunen

Als je ziet met welke intenties Feyenoord naar de Johan Cruijff Arena kwam, kon het eigenlijk nooit een leuke wedstrijd worden. De Rotterdammers durfden amper hun eigen helft te verlaten en doelman Brad Jones rekte al in de eerste helft een minuutje of vijf tijd.

Het kwam er voor Ajax op neer geduldig te voetballen. En na rust net iets dwingender dan in de openingsfase. Dat gebeurde gelukkig binnen de kortste keren en toen was er slechts nog een kwartiertje voor nodig om de klassieker definitief binnen te hengelen.

Dankzij onze partner @11tegen11 pakken we ons vergrootglas er weer bij om Ajax - Feyenoord te analyseren!

xG-plot en pitch plot
Als je het xG-plot van de klassieker erbij pakt, kom je tot een heel simpele conclusie: de overwinning van Ajax, de eerste onder Erik ten Hag, was compleet verdiend. Het duurde weliswaar even voordat er een gaatje in de defensie van Feyenoord werd gevonden, maar de Rotterdammers konden niets uitrichten.

Ja, er was die kopbal van Berghuis vlak voor rust. Onana deed precies wat je van hem mag verwachten en lag goed in de weg. De volgende doelpoging van de grote rivaal noteerden we pas in de absolute slotfase, vandaar dat het slechts een procentje aanspraak mocht maken op de overwinning.

Hoe anders was dat voor Ajax?! Als je een simulatie maakt van het wedstrijdverloop en de kwaliteit van de gecreëerde kansen bekijkt, zou Ajax in 93 procent van de gevallen met de winst aan de haal gaan. Dan ben je de terechte winnaar, zo simpel is het.

Toch duurde het ook even voordat Ajax de weg naar het vijandelijke doel wist te vinden. Huntelaar mikte op doel uit een voorzet van Tagliafico en Kluivert dacht kort voor rust eventjes gevaarlijk te worden, maar daar bleef het in de eerste helft bij.

Gelukkig zien we de lijn na rust geleidelijk stijgen en zelfs al snel twee sprongetjes maken, ten teken dat de Ajacieden hun kansen ook wisten af te ronden. Helaas drukte Ajax daarna niet door, want de marge had nog een stuk groter kunnen zijn dan twee. Hiermee is direct verklaard waarom de gemiddelde Ajaxsupporter niet bepaald euforisch was.

Het is goed om te zien dat Ajax kwalitatief goede kansen creëerde. Kijk maar naar de bolletjes die oplichten in het zestienmetergebied van Feyenoord. Zoals altijd geldt: hoe dichter je bij het doel komt, des te groter de kans op een treffer. Beide keren werd dan ook van dichtbij gescoord.

Passmaps
Ajax verstuurde tijdens de klassieker bijna twee keer zo veel passes als Feyenoord: 599 om 316. Dit zegt wel iets over welke ploeg de wedstrijd domineerde. Helaas was het spel van Ajax in de eerste helft wel te statisch. Er was weinig beweging, waardoor er ook maar weinig verrassing in het spel zat.

Vandaar ook de dikke lijnen tussen Frenkie de Jong, De Ligt en Schöne. Het lukte Ajax niet om op te schuiven, tegen het inzakkende Feyenoord. Hebben jullie een rush gezien van Frenkie? Nee, wij ook niet. Over het algemeen merk je dit spelbeeld op tijdens potjes tegen middenmoters, niet in toppers of de klassieker.

Meestal is het een kwestie van tijd voordat de tegenstander het niet meer kan belopen. Zodra Ajax iets meer druk vooruit begon te ontwikkelen, vielen er gaten in Feyenoords defensie en toen was het via Van de Beek ook snel raak.

Het is opvallend dat het doelpunt juist voortkwam na een aanval over links, want Van de Beek kwam in de eerste helft niet in het spel voor. Kluivert evenmin en Tagliafico zagen we vooral aan de bal als die eerst even moest worden afgepakt. Dit beeld zie je terug in de passmap. De dikke lijnen staan rechts, op links gebeurde amper iets.

Wat verder opvalt aan de passmap van Ajax is dat Van de Beek wat linkser staat dan normaal gesproken het geval is. Ook de diepe positie van Ziyech springt in het oog, al gebeurt dat op zich wel vaker. Maar dat hij zo dicht in de buurt van Huntelaar opduikt? Bijzonder!

Ook opvallend is dat Ziyech dit keer geen ster verdiende, wat aangeeft dat hij niet tot de drie Ajacieden hoorde die het meeste doelgevaar vanuit open spel wisten te stichten. Neres speelde een van zijn mindere wedstrijden, maar kwam desondanks tot een aantal voorzetten en verder waren Huntelaar en De Jong bij het creëren van kansen betrokken.

Over de passmap van Feyenoord kunnen we kort zijn. De enige dikke lijn loopt van de keeper naar de spits. Dat is meestal een vrij kansloos verhaal.

Zone 14
Door de jaren heen schoot Ajax qua spel niet uit de resultaten in het nieuwe jaar. Het is nooit eens van: de eerste wedstrijd was gelijk ook de beste. Meestal is het slechts een startpunt, waarna er dingen beter moeten of wordt pas later aan de verwachtingen voldaan.

Dit keer was het ook nog eens de eerste wedstrijd van Ten Hag en er ontbrak toch wel iets, al heeft dat ook met de achterover leunen van Feyenoord te maken. Het gevaar kwam vooral vanaf de zijkanten, niet via het midden van het veld.

Het zorgt voor een teleurstellende score op het gebied van Zone 14. Zone 14 is dat deel van het veld waarin een gevaarlijke pass ook echt gevaarlijk is. Als je recht voor het doel staat en de bal vooruit in het zestienmetergebied bij een medespeler weet te bezorgen, is de kans groot dat het gevaarlijk wordt.

Tijdens Ajax - Feyenoord gebeurde dat niet. Ajax speelde vanuit Zone 14 slechts een enkele pass het zestienmetergebied in. En die kwam niet eens aan! Je ziet duidelijk dat vanuit Zone 14 de zijkant wordt opgezocht. Het moet wel gezegd dat de voorzetten van goede kwaliteit waren!

Beide doelpunten vielen uit aanvallen die aan de zijkanten werden opgezet en ook een paar kansen kwamen tot stand vanuit voorzetten. Overigens moet je hierbij niet aan de aloude voorzet denken die Marc Overmars vroeger gaf.

De meeste voorzetten werden pas gegeven na het indribbelen. Als je eerst naar binnen snijdt, richting doel, verhoogt het gevaar van een voorzet aanzienlijk. En dat is natuurlijk prima! We zijn benieuwd hoe dit zich de komende tijd ontwikkelt, want de klassieker is toch wel een trendbreuk ten opzichte van het tijdperk-Keizer.

We blijven het in de gaten houden!