Sinds zijn komst afgelopen zomer hebben we nog niet kunnen ervaren hoe het is als Ajax het een wedstrijdje zonder Gudelj moet stellen. Hij stond sinds zijn komst precies alle 29 competitieduels in de basis.

Misschien dat we ergens de komende weken zien wat er gebeurt als Gudelj ontbreekt. De Serviër staat al sinds begin november 'op scherp' en vroeg of laat ontvangt hij misschien zijn vijfde gele kaart, wat een automatische schorsing betekent. Maar laten we daar nog even niet aan denken.

Tussenrapport
Interessanter is de vraag: wat heeft Gudelj gedaan om de kritiek op zijn persoon te verminderen? Een blik op de statistieken van Opta Sports leert dat er eigenlijk niet eens zo gek veel is veranderd. Onderstaande tabel vertelt ons het verhaal van de eerste 13 en de laatste 16 wedstrijden. Simpel gezegd: voor en na het tussenrapport dat we eerder publiceerden.

Tabel 1: statistieken van Gudelj gemeten tijdens seizoen 2015/2016.

Het meest opvallende is dat Gudelj sindsdien niet meer scoorde. Dit valt onder meer te wijten aan een gemiste penalty in de klassieker, waardoor hij niet meer bovenaan het lijstje staat. We noteren wel weer vier assists en daar valt iets op. Als vaste nemer van vrije trappen komt het grootste deel van zijn gevaarlijke passes uit 'dode spelmomenten', maar de eerste twee assists uit open spel zijn inmiddels een feit.

Open spel
Dat kunnen we waarderen, omdat open spel ook een belangrijk onderdeel van een potje foebele is. Vrije trappen of corners zijn leuk en Gudelj behoort tot de buitencategorie, zie tabel 2, maar supergoed is Ajax niet in het afmaken van voorzetten. Dat is ook een moeilijk facet; voorzetten zijn sowieso moeilijke scoringskansen.

Gudelj was bij belangrijke doelpunten uit open spel betrokken: de 0-1 van Anwar el Ghazi uit bij FC Groningen en de openingstreffer in eigen huis tegen AZ. Toen scoorde Arek Milik. Grappig genoeg scoorden El Ghazi en Milik niet met hun hoofd, iets wat bij de andere zes assists wel gebeurde.

Tabel 2: Overzicht van spelers met meest gecreëerde kansen uit spelhervattingen.

Hoge verwachtingen
De eerste twee assists uit open spel vertellen misschien wel dat Gudelj de stijgende lijn te pakken heeft. Frank de Boer zag in hem dan ook niet de oplossing voor de defensieve zorgen en hield zijn speler op het middenveld, simpelweg omdat hij dat nodig vond. “Je hebt bepaalde types in je team nodig en daar is Nemanja er één van. Hij compenseert zoveel dat we op dit moment niet zonder hem kunnen,” aldus De Boer eind februari.

“Natuurlijk zitten er ook haken en ogen aan zijn spel, maar daar is hij zichzelf ook van bewust en daar we werken hard aan,” vervolgde De Boer. De trainer doelde hierbij specifiek op het sneller verplaatsen van het spel. “Ik heb het al vaker gezegd, maar als Nemanja zijn mindere punten verbetert, speelt hij binnen een jaar bij één van de grootste clubs in Europa.”

Die woorden liegen er niet om. Hoewel zijn acties niet altijd als assists in de boeken verdwijnen, is Gudelj vaker betrokken bij het opzetten van aanvallen. Tegen NEC kwamen daar twee doelpunten uit, al is het omschakelen voor verbetering vatbaar. Daar kwamen tegen NEC net zo gemakkelijk twee tegengoals uit voort, al vallen die niet alleen Gudelj te verwijten.

Zichtbaar
De Boer: “Nemanja is natuurlijk een van de meest ervaren spelers van ons, hij begrijpt dat denk ik heel goed. Ik ben heel blij voor hem dat nu het ook zichtbaar wordt voor andere mensen. Zulke spelers mis je pas als ze er niet zijn. Wij zijn blij dat hij elke wedstrijd heeft kunnen starten.”

Het zou inderdaad prettig zijn als die schorsing uitblijft en Gudelj straks eindigt op een mooie score van 34 basisplaatsen. Je kunt wel of niet weg van hem zijn, maar voor dit Ajax lijkt een speler van het kaliber Gudelj inderdaad onmisbaar. Dit blijkt ook uit zijn verdedigende acties. De middenvelder is dit eredivisieseizoen de Ajacied met de meeste balveroveringen.

Tabel 3: Ajacieden met meeste balveroveringen in eredivisie, seizoen 2015/2016

Gerekend over de gehele eredivisie moet Gudelj 5 spelers voor zich dulden. Kamohelo Mokotjo van FC Twente steekt er met 250 balveroveringen – 60 meer dan Gudelj – met kop en schouders bovenuit. De andere vier spelers zijn meer in het vizier van de Ajacied.

Tabel 4: Spelers met meeste balveroveringen in eredivisie, seizoen 2015/2016

Succesvol
Het is mooi dat Gudelj veel ballen verovert, maar het percentage van de duels dat hij winnend afsluit, zegt misschien nog wel meer. Ook bij die statistiek kan de Serviër prima cijfers overleggen. Drie Ajacieden – Veltman (65,6% van 369 duels), Dijks (60,3% van 267 duels) en Tete (58,5% van 176 duels) – scoren beter dan Gudelj (58,5% van 306 duels), dat zijn stuk voor stuk verdedigers. Niet zo gek, bij verdedigen is het slagingspercentage nou eenmaal groter.

Daarom is het goed om Gudelj te vergelijken met zijn collegamiddenvelders in de eredivisie. In dit lijstje staat hij net als bij de balveroveringen op een zesde plaats. Robin Gosens van Heracles voert dit klassement aan.

Tabel 5: Succespercentage duels middenvelders eredivisie, seizoen 2015/2016 (minimaal 100 duels)

Op basis van deze statistieken blijkt dat Gudelj op vrijwel alle vlakken goed scoort. Daarom durven we wel te zeggen dat de aankoop zeer belangrijk is voor dit team. Of Gudelj ook echt onmisbaar is, zal pas blijken als hij een keer niet kan spelen. Maar laten we hopen dat het niet zover komt.