Het is dinsdag 2 november 1993 als Ajax met 0-4 wint in het Inönü-stadion in Instanbul. Litmanen is driemaal trefzeker en Stefan Pettersson verzorgt het toetje door de vierde binnen te werken. Marcel zag het allemaal live vanaf de lange zijde gebeuren en haalt op ons verzoek terug hoe hij deze Europese awayday als Ajaxsupporter beleefde. Eén ding is zeker: veel was anders, zo’n 28 jaar geleden, toen onze club actief was in de Europacup voor bekerwinnaars.

“Nu reizen we soms met vierduizend supporters achter Ajax aan, maar dat bestond toen nog niet,” haalt Marcel herinneringen op. “Ik stond die wedstrijddag voor dag en dauw op voor een dagvlucht richting Istanbul. We vlogen met hooguit tweehonderd supporters die kant op. Na de wedstrijd vloog je weer terug, terwijl de Ajaxselectie voor in het toestel achter een gordijntje zat.”

Marcel zet op de ochtend van de wedstrijd voet op Turkse bodem en verkent als toerist met zijn maat de stad. “We hadden niet veel tijd. De meeste bezienswaardigheden bevinden zich rond de Bosporus en we bezochten moskeeën en markten. Het is wel een stad die je gezien moet hebben. We mochten overigens niet op eigen gelegenheid naar het stadion.”

Het was zaak om te verzamelen op een centraal punt in de stad, zo’n tweeëneenhalf uur voor de aftrap. Daar konden de tweehonderd Ajacieden bussen in om naar het stadion af te reizen. Precies zoals we dat kennen van de laatste keer AEK Athene-uit. Marcel herinnert zich de rit nog goed.

“Vooral de hectiek in het verkeer staat me nog helder voor de geest. Naarmate we dichter bij het stadion kwamen, werd de sfeer ook intenser. Het was voor fans van Besiktas wel duidelijk dat er Ajacieden in de bus zaten. Er werden dingen naar de bus gegooid en op de ramen gebonkt. Een stukje pure intimidatie en dan merk je dat het wel goed is dat je door politie wordt begeleid.”

Gek genoeg was er geen bezoekersvak in het Inönü-stadion. Van een vol uitvak zoals we nu gewend zijn, was geen sprake. “We werden op de lange zijde neergezet, tussen de Turkse supporters. Een cordon politie zorgde voor de afscheiding tussen de fans. Ik heb overigens in het stadion geen narigheid ervaren en ik moet zeggen dat de politie daar ook wel ontzag inboezemt.”

De fanatieke supporters zaten elders in het stadion achter een van de doelen. “Zij waren al zo’n drie uur voor de start aan het zingen en doen. Dat kennen wij in Nederland niet. Het spookte al voor de spelers zich überhaupt op het veld hadden laten zien. Ze hingen in gigantische hekken achter het doel, waar ze in waren geklommen. En maar wiebelen. Vocaal was het echt intens, herinner ik me.”

Richting aftrap worden vele fakkels ontstoken. Het leverde beelden op die vergelijkbaar zijn met het Amsterdamse Olympisch Stadion. Het fototoestel van Marcel maakt overuren om het vast te leggen. “Je klikte maar een eind heen, je had geen idee of de foto’s waren gelukt. Dat wist je pas als je het rolletje had laten ontwikkelen. Gek genoeg waren juist de stadionfoto’s vrij scherp, terwijl de foto’s vanuit de stad niet zo goed waren gelukt.”

Het werd de avond van Litmanen. De Fin was al na negentien minuten trefzeker, maar vervolmaakte na rust binnen vier minuten zijn hattrick door in minuten 72 én 75 te scoren. “Ik had wel het idee dat we de Turkse supporters stil speelden ja,” haalt Marcel terug. “Ajax dwong voor mijn gevoel – door de manier van spelen – wel een bepaald respect af. De Besiktas-aanhang legde zich daar wel bij neer. Het was ook geen gestolen zege of iets, dus veel reden om boos te worden, was er niet.”

Na het laatste fluitsignaal van Manuel Diaz Vega kon plaatsing voor de kwartfinales gevierd worden. Marcel en de andere Ajacieden moesten nog ontzettend lang wachten voor ze het stadion mochten verlaten om vervolgens in jubelstemming richting vliegveld af te reizen. Daar zaten ze op dezelfde vlucht als de spelers.

“Dat waren andere tijden. Het was in die jaren heel gewoon dat je in hetzelfde vliegtuig zat als de spelers. Je voelde je één met hen. Zij zaten voorin, achter een gordijntje. Spelers waren toen nog toegankelijk en je had het gevoel dat je zo’n Europese awayday écht samen beleefde. Dat je met elkaar verantwoordelijk was voor het succes. Zij op het veld, wij op de tribune.”

“Ik ben dankbaar dat ik die jaren bewust heb meegemaakt,” zucht Marcel. “Die laagdrempelige kneuterigheid is er niet meer. Je kunt er ook niet meer naar terug. Na een 0-4-zege was er natuurlijk joligheid, maar we gedroegen ons altijd goed op die vluchten. Je vond het toch wel een eer om met de spelers te mogen vliegen en je was toch ook wel een beetje onder de indruk.”