De superweek van Ajax was een mooi voorbeeld. Huntelaar kende zowel in Breda (0-3) als Athene (0-2) een uitstekende invalbeurt, maar als hij dan in de basis mag beginnen, zoals tegen ADO (5-1) gaan grote kansen mis en maakt Dolberg een prachtig doelpunt.

Het is bijna alsof je voor de ideale Ajaxspits de pluspunten van zowel Dolberg als Huntelaar dient samen te voegen in één en dezelfde persoon, maar dat is natuurlijk onmogelijk. Vandaar dat wij statistieken besloten op te vragen. Wie verdient zijn basisplaats het meest? De antwoorden komen tot stand met behulp van Opta Sports.

We hebben van Opta een enorme lijst met statistieken gekregen. Die lijst is veel te lang om in zijn volledigheid met jullie te delen, maar de meest interessante dingen plukken we voor jullie eruit. De onderdelen ‘distributie’ en ‘dribbels’ laten we voor het gemak buiten beschouwing, omdat Dolberg en Huntelaar nauwelijks assists leveren of met de bal dribbelen.

Tabel 1: Wat 'basisstatistieken' van beide spitsen om mee te beginnen.

Laten we even beginnen bij het begin, namelijk in tabel 1. Je ziet dat Huntelaar wat meer speeltijd heeft gehad, maar dit heeft natuurlijk ook te maken met wat pijntjes waarmee Dolberg te kampen had. De Deen had last van zijn buikwand en daarna zijn heup. Huntelaar daarentegen was bijzonder fit en vrijwel altijd beschikbaar.

Je ziet direct dat het dicht bij elkaar ligt. Ja, Huntelaar heeft meer doelpunten gemaakt. Maar hij maakte dan ook meer speelminuten. Huntelaar miste op zijn beurt ook meer grote kansen. Dit is een puntje van aandacht voor KJH. We hebben echt geen klagen over zijn doelgerichtheid, maar er bekruipt je toch steeds vaker het gevoel – tijdens het duel met ADO nog – dat de Huntelaar van weleer sommige grote kansen wel standaard omzette in een doelpunt.

Tabel 2: Spitsen in eredivisie met meeste gemiste grote kansen.

Ook dit seizoen is Huntelaar weer de speler in de eredivisie die de meeste grote kansen miste. Dat staat weergegeven in tabel 2. We zien Dolberg echter terug op de gedeelde tweede plaats. De onderlinge verschillen zijn klein, simpel gezegd benut zowel Dolberg als Huntelaar een op de drie grote kansen. Luuk de Jong (PSV) en Fran Sol (Willem II) opereren echter een stuk klinischer en kunnen prachtige cijfers overleggen: rond de 50 procent conversie.

Moeten we ons zorgen maken om Dolberg of Huntelaar? Nee, dat niet. Beiden scoren nog steeds vaker dan je op basis van de cijfers mag verwachten. We moeten daarom niet te veel gewicht hangen aan de statistieken der gemiste kansen, maar de vraag blijft of een gevoel je zomaar bekruipt. Dat blijft natuurlijk een lastige, al is het onmogelijk om de Huntelaar van weleer en van vandaag de dag te vergelijken.

Tabel 3: De doelpunten van Huntelaar en Dolberg ontleed.

“Dolberg had ‘m gemaakt,” is gemakkelijker geroepen dan je zou denken. Feit is wel dat hij iets minder tijd voor een doelpunt nodig heeft dan Huntelaar. Het scheelt slechts 11 minuten en of je nu 86 of 97 minuten moet wachten op een treffer, dit maakt niet het verschil tussen een zekere basisplaats of terecht veroordeeld worden tot bankzitten. De cijfers vind je terug in tabel 3.

Tabel 4: Dieper ingezoomd op de schoten die Huntelaar en Dolberg afvuren.

Als we de schoten op doel van beide spitsen vergelijken, komen we opvallende zaken tegen. Die staan weergegeven in tabel 4. Wij hadden niet verwacht dat Dolberg iets vaker op doel schiet dan Huntelaar, maar wat we al helemaal niet zagen aankomen: Huntelaar lost tijdens eredivisieduels 20 procent van zijn schoten van buiten het strafschopgebied. Dat is opvallend voor iemand die bekendstaat om zijn killerinstinct in de vijandelijke zestien, nietwaar?

Ook opvallend, maar wellicht iets minder verrassend voor de liefhebbers van onze (dynamische) passmaps: Huntelaar is op zijn oude dag veel actiever qua meevoetballen dan Dolberg. Huntelaar noteert per 90 minuten meer passes (24 om 13), balcontacten (36 om 26) en gecreëerde kansen (1,6 om 0,9) dan Dolberg. Maakt dit Huntelaar dan het ideale aanspeelpunt? Precies als je op het punt staat om die conclusie te trekken, zijn er weer cijfers die je op een ander spoor zetten.

Tabel 5: Ingezoomd op de (lucht)duels die Huntelaar en Dolberg uitvechten.

Wat is er aan de hand? Dat zie je in tabel 5. Dolberg wint veel duels, ook in de lucht. Je kunt de cijfers rustig bekijken in tabel 3. Het aantal gewonnen duels verschilt bijna twintig procent, maar het verschil wordt veel groter als je inzoomt op luchtduels. Er is dit seizoen in de eredivisie geen spits in de eredivisie die procentueel meer kopduels wint dan Dolberg. We hebben het over een percentage van maar liefst 72 procent.

Maar daar gaan we weer: Huntelaar scoorde twee keer een doelpunt met het hoofd, Dolberg nog niet… Hoe worden we hier wijs uit? Misschien door te bekijken waar het elftal het meeste behoefte aan heeft. De ene spits is de andere niet. Als dit ergens is gebleken dan wel bij Ajax, waar je als spits heel specifieke taken moet uitvoeren.

Tabel 6: Welke doelpunten maken Huntelaar en Dolberg precies?

Je kunt statistieken natuurlijk zo gek maken als je zelf wilt, maar het tijdstip waarop een spits scoort, is wel degelijk van belang. Hartstikke leuk als je alleen maar penalty’s benut of de eindstand op 5-0 bepaalt, maar er wordt natuurlijk meer gevraagd dan dat. Daar hebben we tabel 6 voor gemaakt.

Huntelaar nam al vier keer de openingstreffer voor zijn rekening en niet in de minste potjes: tegen Sturm Graz, twee maal tegen Standard Luik en thuis tegen FC Groningen. Dolberg deed dit tweemaal (tegen Fortuna Sittard en Willem II) en produceert in verhouding veel vaker doelpunten als er al enig verschil is gemaakt. Al vijf keer vond Dolberg het net waarbij hij de marge vergrootte naar twee of meer.

Tabel 7: Prestaties Ajax afgezet tegenover rol van Huntelaar.

Tabel 8: Prestaties Ajax afgezet tegenover rol van Dolberg.

We hebben nog altijd geen enorme verschillen kunnen ontdekken tussen Dolberg en Huntelaar, behalve dan dat het andere type spitsen zijn. Maar aan welke type spits heeft een elftal het meest? Dat is interessant om uit te zoeken en precies dat hebben we dan ook gedaan. Of laten doen, door Opta.

Het idee ontstond om de prestaties van het elftal, in alle competities dus eredivisie, Champions League en KNVB-bekertoernooi, af te zetten tegen de spits van dienst. Wat doet Ajax met Huntelaar in de punt van de aanval en met Dolberg als aanvalsleider? Dan wordt er, dankzij de tabellen 7 en 8 voor het eerst echt een verschil duidelijk. Het zal je misschien verbazen.

Met Dolberg in de basis won Ajax alle negen wedstrijden die het dit seizoen speelde en scoorde het beduidend vaker. We hebben het over 3,8 keer per wedstrijd met Dolberg en 2,3 keer in wedstrijden zonder zijn inbreng. Ook de verdedigers lijken dan beter te spelen. Met Dolberg op het veld incasseerde Ajax slechts één tegentreffer. De invloed van Huntelaar lijkt juist iets minder goed: met KJH als basisklant scoort Ajax minder en worden er vaker doelpunten geïncasseerd…

Als je het zo bekijkt, valt er zeker iets voor te zeggen dat Dolberg het vertrouwen geniet van Erik ten Hag. Zelfs een Dolberg die de laatste paar procentjes richting topvorm ontbeert kreeg van Ten Hag een basisplaats. Er lijkt in de 21-jarige Dolberg ook meer toekomst te zitten dan Huntelaar, die op leeftijd aan het raken is. Misschien gaat hij komende zomer wel met voetbalpensioen, dat zou zomaar kunnen.

Wij kunnen Dolberg dan ook alleen maar aanraden om zoveel mogelijk mee te nemen van de inbreng van Huntelaar. Laten we niet onderschatten hoe belangrijk de rol is die ‘The Hunter’ speelt in de kleedkamer en op het trainingsveld. Hij is ondeugend, sluw, geslepen. Als een vos die wel zijn haren verliest, maar niet zijn streken.

Dolberg kan nog wel paar streken bijleren en mag – nee, moet – actiever worden. Dan heeft hij op zich al genoeg in huis om de vaste eerste spits te worden. Maar oh wee als hij niet levert, dan staat Huntelaar klaar om het over te nemen. Die wetenschap moet voor een topfitte Dolberg genoeg aanleiding geven er nog harder tegenaan te gaan, om te zorgen dat hij geen compleet onzichtbare wedstrijden meer speelt, om meer van zich af te bijten.

Lukt dit niet, dan volgt volgend seizoen misschien wel een nieuwe spitsendiscussie. Met in ieder geval Dolberg in de hoofdrol, maar wie nog meer?