Ajax leert zaterdag zijn tegenstander bij de laatste acht kennen en als vervolgens ook wordt gewonnen van FC Utrecht, hebben we weer een prima week achter de rug. Maar ook een spannende. Misschien was het midweeks zelfs wel onnodig spannend.

Er kwam een flink gewijzigd Ajax tussen de lijnen en toen bleek eens te meer dat het kan lonen om als tegenstander een compact blok te vormen. Dan kun je het niet af op halve kracht, zoals een deel van het elftal leek te denken.

Op basis van input van @11tegen11 onderwerpen we ook Roda-uit aan een analyse.

xG-plot en pitch plot
Inclusief penalty kwam Ajax, verspreid over 120 minuten voetbal, tot een waarde van 2,55 Expected Goals. Dat is niet zo gek veel. Zelfs het penaltymoment oogde niet direct kansrijk. Zonder strafschop praat je over een xG van 1,79. Die penalty is nogal van invloed omdat het een grote, ‘gratis’ scoringskans is en daarom zijn in dit geval beide xG-waarden van belang.

Het was natuurlijk moeilijk voetballen tegen de handbalverdediging van Roda, dat zich amper over de middenlijn durfde te vertonen. Als je dan ook nog eens slordig bent qua passing – of eigenlijk in alles – dan valt zo’n ploeg niet uiteen en moet je overwerken.

Als je kijkt naar het pitch plot en dus de plekken checkt vanaf waar Ajax het doel onder vuur nam, dan spot je veel cirkeltjes ergens buiten het zestienmetergebied. Dat zijn alle pogingen van afstand en daar heb je gewoon niet zo veel aan. Ballen vliegen niet iedere keer binnen zoals tegen De Graafschap (8-0) gebeurde.

Passmaps
Erik ten Hag voerde ten opzichte van het duel met de Superboeren liefst acht wissels door en die misten hun uitwerking niet. Helaas moeten we die uitwerking dit keer naar beneden afronden, want het was gewoon niet goed genoeg wat de Ajacieden op de mat legden. En slordig bovendien, waardoor je met ‘niet goed genoeg’ niet eens wegkomt.

Het werd nog maar eens duidelijk hoe belangrijk de rol van de backs is, met name als een tegenstander besluit in te zakken. Je moet ergens creativiteit en dynamiek vandaan halen, maar Max Wöber is daar niet het type linksback voor en de optredens van Rasmus Kristensen vallen tot dusver gewoon nogal tegen.

Het is logisch dat Wöber speeltijd werd gegund, maar het was misschien ook best een idee geweest om Daley Sinkgraven daar neer te zetten. Hij lijkt veel meer op vaste kracht Tagliafico en had wellicht een betere tandem met Dusan Tadic kunnen vormen. Uit zijn periode als linksachter weten we dat Sinkgraven dit prima zou kunnen.

Wat valt verder op als we naar de passmaps kijken? Zakaria Labyad nam het overnemen van de rol van Donny van de Beek wel erg serieus en werd amper in het spel betrokken. Kreeg hij een keertje wel de bal, dan gingen er vooral dingen fout. Labayad maakte geen goede beurt.

Dat gold voor meer spelers. Carel Eiting was zo eerlijk om zichzelf een onvoldoende te geven, Daley Blind stond in 'bekermodus' en Frenkie was Frenkie helemaal niet, zo leek het. Dusan Tadic dan? Mwah, die viel ook tegen. David Neres bleef in de eerste helft op het middenveld hangen en produceerde amper een lekkere dribbel. Ook Perr Schuurs wist de ploeg niet aan te jagen of naar een hoger niveau te tillen.

Was er nog een lichtpuntje? Andre Onana deed als enige precies wat er van hem werd gevraagd.

https://twitter.com/ajaxlife/status/1076115867681898497

Zone 14
De manier waarop de wedstrijd tegen Roda zich ontvouwde, had veel weg van een potje uit een niet al te lang verleden. Er waren tijden onder Frank de Boer dat Ajax van links naar rechts voetbalde, zonder dat het een spits wist te bereiken of doelgevaar creëerde.

Precies dat is wat er in Kerkrade gebeurde. Ajax voetbalde niet van achteruit naar voren, maar van links naar rechts. Of van rechts naar links. Dat had natuurlijk alles te maken met de tactiek van Roda, maar ook met het onvermogen binnen de ploeg.

Als je een tegenstander kapot wilt spelen, is het niet erg om de bal van links naar rechts te verplaatsen. Maar dan moet je de bal wel zuiver passen en een beetje tempo maken. Beide ingrediënten ontbraken woensdag in het Parkstad Limburg Stadion.

Je ziet wat er dan gebeurt: een heleboel passes, maar bij het overgrote merendeel werd de bal horizontaal verplaatst. Zulke passes komen wel aan, zo spannend is dat allemaal niet. Maar wat gebeurde er zodra de bal voorwaarts ging? In de helft van de gevallen volgde er balverlies. We spotten slechts een gevaarlijke pass vooruit. Toen bracht de Roda-doelman uitstekend redding.

Halfspaces
Je had op zich van tevoren al kunnen uittekenen wat er ging gebeuren in Zone 14. Roda zou wel gek zijn om de deur wagenwijd open te zetten voor Ajax, of het met een B-ploeg zou spelen of niet. Als je merkt dat het in Zone 14 zo vol is, wat is dan je alternatief?

Je kunt je creativiteit als ploeg prima ontplooien binnen de halfspaces. Die bevinden zich tussen de doelman en randje zestien. Dit is de plek waar Pep Guardiola het liefst Kevin de Bruyne met de bal aan zijn voet ziet. Weet je vanaf hier de bal voor het doel te brengen, dan mag je hopen op een doelpunt.

Wat gebeurde er bij Ajax? De halfspaces werden overgeslagen! Althans, het gevaarlijke deel van de halfspaces. De blauwe strepen zien we vooral buiten het zestienmetergebied en niet erbinnen, daar droogt het nogal snel op.

De Ajacieden speelden de ballen vooral richting zijlijn. Dit is een teken van onmacht en iets wat je liever gewoon niet hebt. Het is veel en veel gevaarlijker om een korte, lage voorzet te geven, want aan hoge voorzetten die lang onderweg zijn, heb je niet zo veel. De kans dat je op die manier scoort, is echt stukken kleiner.

Helaas is dit precies waar het voor Ajax op uitdraaide. Middenlijn oversteken, de bal richting zijlijn spelen, voorzet geven en weer opnieuw. Het enige wat tussendoor gebeurde, was het terugveroveren van de bal.

Als Ajax tegen Utrecht ook weer zo dicht tegen de zijlijn staat te voetballen, verkleint dit de kans op een goede afloop.