Weet je nog hoe het toen afliep? De Ajacieden zagen hun laatste aspiraties op de titel zo’n beetje vervliegen, na een middag waarop er maar geen tempo in het spel kwam. Het was duidelijk dat de aanvallende impuls van Klaas Jan Huntelaar toen zeer werd gemist.

Dat was nu we anders! De ene na de andere aanvalsgolf volgde elkaar op. Dit terwijl er kort voor de aftrap nog een tegenvaller viel te verwerken. Na Hakim Ziyech (knie) was ook Lasse Schöne (lies) niet fit genoeg om te kunnen spelen. Het deerde Ajax totaal niet.

Tijd voor onze terugblik op Ajax - ADO, met dank aan @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
Het was zondag al vroeg dag, maar wie het was gelukt om wakker te worden en naar de Johan Cruijff Arena te komen, hoefde zich geen moment te vervelen. De aftrap was voor het eerst om 12.15 uur en de Ajacieden gooiden direct alle remmen los. Het regende werkelijk kansen!

Het lukte Ajax om gemiddeld iedere drie minuten een doelpoging te ondernemen. De teller stopte pas bij 30, een aantal dat dit seizoen door nog niet een eredivisieploeg was bereikt! Ja, het hielp mee dat ADO zich geen enkele illusie maakte en bij het arriveren van de spelersbus al met de witte vlag zwaaide.

Maar toch, ga er maar aanstaan. Soms als je iets probeert, dan lukt het je niet. Dat geldt ook voor dertig keer op doel schieten. En het waren ook heus niet alleen maar pogingen van afstand, we zagen serieuze kansen. Anders geef je mensen ook nooit het gevoel dat met dubbele cijfers gewonnen had kunnen worden.

Het xG-plot heeft iets weg van een trap helemaal richting zolder en je kunt er ook uit opmaken dat Ajax zijn grootste kansen wist te verzilveren. Dit neemt niet weg dat met name Klaas Jan Huntelaar en David Neres hun vizier scherper hadden mogen afstellen. Huntelaar vond het net helemaal niet, Neres ‘slechts’ een keer.

Een ander puntje van kritiek is de ruimte die soms achterin werd weggegeven. ADO kwam er diverse keren gevaarlijk uit op de counter. De verdedigers stonden wel erg ‘hoog’ op het veld, ver bij het eigen doel vandaan. Dit bood de gasten de kans om met enig gevaar de lange bal te hanteren, goed voor 0,93 aan Expected Goals.

Ajax zette hier een waarde van 4,11 tegenover! De waarde van 4,11 xG werd bereikt zonder gegeven penalty, wat het nog knapper maakt. Bij een penalty schiet de Expected Goals altijd flink omhoog, omdat je mag verwachten dat een strafschop wordt benut.

De hoogste xG-waarde van het seizoen tot dusver noteerden we op basis van Excelsior-uit. Toen creëerde Ajax voor 5,04 xG aan doelgevaar. Als je bedenkt dat Ziyech twee weken geleden gewoon van de partij was, draait Ajax dus zo lekker dat het amper inboet.

Passmaps
Wel of geen Ziyech, Ajax creëert volop kansen. Wel of geen Schöne, de distributie van de bal heeft Ajax nog altijd prima voor elkaar. Valt de ene speler weg, dan neemt de andere het over. Dat is fijn om te zien, maar je kunt ook wel degelijk verschillen ontwaren. Kijk maar naar de passmap van Ajax. Je ziet zonder Ziyech geen punt meer richting linksvoor.

Ajax voetbalt dus wel degelijk iets anders, al helt het spel nog steeds over naar links. Dit was tegen ADO in de eerste helft ook absoluut het geval, maar in de tweede helft kwam Neres lekker los en was het flankspel meer in evenwicht. Je kunt dit vooral mooi zien als je de dynamische passmap bekijkt. Die vind je hieronder.

De passmap leert ons dat Daley Blind en Frenkie in balbezit een belangrijke rol spelen, omdat zij ervoor zorgen dat snel voorwaarts wordt gevoetbald. Kijk naar de lijnen die ontstaan vanuit Blind en je ziet: hij denkt vooruit. En hij voetbalt vooruit. Er gaat een lijntje rechtsaf naar De Ligt, maar het overgrote deel van zijn passing is voorwaarts.

En dan te bedenken dat het elftal al zo ‘hoog’ stond. Het centrale duo was zo’n beetje rond de middenlijn te vinden! De passing van Blind is belangrijk met het oog op het inzetten van aanvallen over links. De tandem Tagliafico - Tadic functioneert uitstekend, maar moet wel aangedreven worden. Tadic was sowieso goed in vorm.

Het verbaast ons eigenlijk dat anderen er met de gouden, zilveren en bronzen stier vandoor gingen. Wie weet was dit anders geweest als Neres in de tweede helft niet zo wild op doel had geschoten na die sublieme pass! Ook de Braziliaan werd trouwens goed gevoed, door Mazraoui. De rechtsachter moet zonder Ziyech toch meer op eigen kracht doen en dat ging hem tegen ADO prima af.

Tenslotte: Labyad krijgt door blessures bij anderen steeds meer speeltijd en hij bemoeit zich dan ook daadwerkelijk met het spel. Hij meldt zich nadrukkelijker in de wedstrijd dan Donny, die eigenlijk niet zo opvalt. Ook in een iets meer teruggetrokken rol ging het spel grotendeels aan Van de Beek voorbij, terwijl Labyad een redelijk stipje neerzette. Terwijl Donny wist te scoren, wilde Labyad echter iets te geforceerd zijn stempel drukken. Dit had diverse afzwaaiers tot gevolg.

https://twitter.com/ajaxlife/status/1069560917023760384

Zone 14
Je kunt je wel voorstellen wat er zondag gebeurde in Zone 14: het was een drukte van jewelste! Wat je op dit deel van het veld graag ziet, is dat een aanvallende speler in balbezit komt om van daaruit tot een gevaarlijke aanval te komen.

De Ajacieden verstuurden op dit vlak van het veld, ondanks de weerstand die je van een verdediging mag verwachten, liefst 52 passes naar elkaar, waarvan er 46 aankwamen. Het leverde zelfs een assist op! De gele pijl staat voor de pass van Neres op Dolberg, die vervolgens met een subliem wippertje scoorde.

Niet iedere pass in Zone 14 kan echter gevaarlijk zijn, omdat ADO ook weer geen vrije doortocht verleende. Daarom zie je ook passes van links naar rechts of zelfs echt richting zijlijn. Je ziet dit gebeuren aan de linkerkant. Lees vooral nog even door!

Halfspaces
Oh, help... Nog een moeilijke term? Ja, we gaan het echt hebben over halfspaces. Om het nog ingewikkelder te maken, kunnen we niet precies aangeven wat binnen halfspaces goed en slecht is. Het is wel leuk om je er een beetje in te verdiepen, echt waar!

Wat is een halfspace? Trainers zijn zich ervan bewust dat ze Zone 14 moeten vergrendelen om een tegenstander te beteugelen en vaak wordt hiervoor een middenvelder aangewezen, de zogeheten controleur, of zelfs ‘opgeofferd’.

De plek waar ruimte overblijft, noemen we halfspace. Je kon tijdens Ajax - ADO prima zien waar de halfspace zich bevond door te letten op Tadic. Dit is de ruimte, buiten Zone 14 dus, waar een aanvaller zich nog vrij kan spelen om gevaar te stichten.

Pep Guardiola is de allergrootste fan van halfspaces die er bestaat en benut ze maar wat graag. Bij Manchester City komen Eduardo Silva en Kevin de Bruyne hier vaak aan de bal. En bij Ajax dus Tadic. Beide ploegen spelen vrijwel wekelijks tegen handbaldefensies.

Wat je graag ziet in halfspaces is het creëren van kansen. Als je kijkt naar de activiteit van Ajax, tegen ADO, binnen de halfspaces, zie je zat balletjes breed. Het gaat om korte passes richting de as van het veld, recht voor het doel dus!

De combinaties tussen Tadic en Tagliafico vallen regelmatig binnen de rechthoeken die doorgaan als halfspace. Als je dit in je achterhoofd houdt, heb je geen moeilijke definitie meer nodig. We weten dat veel clubs en trainers geïnteresseerd zijn in de activiteit van hun ploeg binnen de halfspaces.

Moesten we bij Ajax niet een beetje wennen aan Peter Bosz, toen hij opmerkte liever geen voorzetten vanaf de zijlijn meer te zien? Dit is een gevolg van de aandacht voor balbewegingen binnen halfspaces. Vanaf waar geven Tadic en Tagliafico hun voorzetten? Nou, ze komen niet in de buurt van de zijlijn! Korte combinaties leveren grotere kansen op dan voorzetten van veraf, waarbij de bal langer onderweg is en vaak onnauwkeuriger wordt gespeeld.

Kijk nu nog eens wat de Ajacieden precies deden binnen de halfspaces. Spot je de lijntjes en stippellijnen om en nabij de penaltystip? Dat zijn de ballen die je wilt zien! Dit geeft aan dat er doelgevaar wordt ontwikkeld!

Dankzij een combinatie vanuit de halfspace – die kopbal van Neres – scoorde Labyad nog tegen NAC. We komen er de komende tijd vaker op terug, dan wordt het vanzelf duidelijk.