Het grappige is dat voorzetten een dingetje zijn, terwijl Marcel Keizer aangeeft dat hij er helemaal geen fan van is. Misschien dat er daardoor juist extra op wordt gelet, maar het speelt ook mee dat het Ajax nog niet echt lukt een verdediging via de as te ontrafelen.

We zagen het tegen Rosenborg BK (0-1), we zagen het tegen FC Groningen (3-1). Te veel voorzetten van ver weg en dan is het moeilijk om iemand te bedienen. “Elke meter verder naar binnen, wordt het scoringspercentage hoger. Als je richting de zestien dribbelt, heb je met een voorzet meer kans om te scoren. Dat is statistisch bewezen en dus moet ons spel daar op gericht zijn,” aldus Keizer.

Als je de voorzetten van Ajax in de eerste twee competitieduels onder Keizer vergelijkt met vorig seizoen, zie je dat het aantal toeneemt. En dat het succespercentage iets afneemt. We hebben het hier over voorzetten uit open spel, corners tellen niet mee. Van de tachtig voorzetten dit seizoen was die van Ziyech op Huntelaar zondag de enige waar een goal uit voortkwam. Zie tabel 1 voor meer details.

Tabel 1: Een overzichtje van de voorzetten die Ajax geeft, verdeeld over vorig seizoen en nu.

Het is vrij lastig om een discussie te voeren met cijfers over voorzetten, als het gaat om absolute en relatieve aantallen. Je hoeft geen nauwkeurige voorzetten af te leveren om als ploeg toch succesvol te zijn. Maar het is een gegeven dat Ajax vorig seizoen de laagste nauwkeurigheid noteerde van alle achttien ploegen.

Het is ook een gegeven dat een Ajaxspeler vorig seizoen 505 keer overging dat het geven van een voorzet. Dat aantal leverde op de voorzettenranglijst een zesde plaats op. Niet heel hoog, als je in ogenschouw neemt dat Ajax het hoogste percentage balbezit had van alle achttien teams en dus de meeste tijd en mogelijkheden had om tijdens een aanval een voorzet te geven.

Wat je ook ziet gebeuren is dat ploegen spelen naar hun mogelijkheden. Voorbeeldje: ADO Den Haag eindigde vorig seizoen als derde qua voorzetten, maar dat is vrij logisch met Mike Havenaar in de punt van de aanval met twee klassieke vleugelspelers om hem heen. Bertrand Traoré was juist weer een heel ander type rechtsbuiten, om maar een tweede voorbeeld aan te halen.

Het is vooral de kunst om als trainer je spel af te stemmen op het materiaal wat je hebt. Grote kans dat Ajax ook dit keer in het seizoen groeit en beter en beter gaat voetballen. De wedstrijden met daarin de meeste voorzetten onder Peter Bosz werd ook zomers gevoetbald. En drie van de vier keer was het Anwar el Ghazi die de meeste voorzetten gaf, zoals blijkt uit tabel 2.

De vraag resteert of Ajax de spelers heeft met een goede voorzet en of er voorin goede koppers staan opgesteld. Met Kasper Dolberg en Klaas Jan Huntelaar lijkt dat wel het geval. Het wordt problematisch als een team enkel op voorzetten gokt en de as van het veld overslaat, dat is dus iets waar Ajax voor moet waken.

Afbeelding 1: Alle voorzetten die Ajax gaf tijdens de eerste twee competitieduels.

Het wordt voor Keizer en Ajax de kunst om de bal achter de verdediging te leggen door middel van creatief veldspel. Buitenspelers lanceren, zodat ze naar binnen dribbelen en vervolgens een medespeler uitkiezen, in de hoop dat die scoort.

“Als je een rechte bal achter de verdediging speelt, loopt-ie vaak richting de keeper of achterlijn. We moeten dus met een schuine bal komen. Dan kom je automatisch iets schuiner uit. Daar willen we dan een dribbel naar binnen hebben,” aldus Keizer naar aanleiding van de wedstrijd tegen Rosenborg. De Noren zakten in, net als Groningen en waarschijnlijk later een heleboel andere clubs.

“Lukt dat niet, dan geef je ‘m gewoon voor. Je moet soms ook iets proberen te creëren door opportunistisch te zijn. Dit betekent niet dat spelers helemaal geen voorzetten mogen geven vanaf de zijlijn, dat zou onzin zijn.”