Het draait werkelijk waar vierkant bij Ajax, dat in de laatste tien speelronden alleen RKC vaker zag verliezen. Dat zijn dramatische cijfers en het enige 'positieve' dat we ertegenin kunnen brengen, is dat het chagrijn nu werkelijk waar tegen de plinten klotst.

Dusan Tadic heeft klare woorden gesproken en ook op De Toekomst zal het donderen. Of het veel zin heeft om de beelden van Ajax - AZ te analyseren, is een tweede. Het is misschien beter om wat goede afspraken te maken voor het vervolg van het seizoen. Dit om te voorkomen dat alles in elkaar stort.

De niet zo leuke feiten en cijfers komen via @11tegen11.

xG-plot en pitch plot
Soms biedt een cijfermatige benadering een compleet ander beeld van een wedstrijd. In dit geval voelt het vooral genadig. Wie Ajax zag ploeteren tegen AZ gaf geen stuiver voor de winstkansen, terwijl het plot met Expected Goals nog redelijk genadig is. En dat is best bijzonder, als je ziet welke sprongen het plot van AZ maakt. Het lijkt wel kwartetten...

Ajax beleefde rond de 70ste minuut een kleine oprisping, maar verder voetbalde het amper kansen bij elkaar. En ook die oprisping kwam niet tot stand op basis van een mooie combinaties. Nee, het betrof onder meer een kopbal van Nico Tagliafico. Als je het daar van moet hebben...

Het pitch plot oogt op het eerste gezicht nog wel aardig, als je de stipjes in het penaltygebied telt. Maar het feit dat we het over stipjes hebben, zegt direct genoeg. Stippen wil je zien. Zoals aan de overkant dus...

Op een andere dag had Andre Onana kunnen uitgroeien tot held van de wedstrijd. Maar dan hadden de Ajacieden echter meer tegenover het veldspel van AZ moeten zetten. Dat gebeurde niet. Het had meer weg van een kwelling en het was gezien de vele waarschuwingen slechts wachten op de genadestoot. Die volgde in de 74ste minuut.

Passmaps
Beter goed gejat dan slecht verzonnen. Die vlieger ging op voor AZ, want het kopieerde min of meer de tactiek die Getafe ook twee wedstrijden met succes toepaste. De return leverde weliswaar winst op, maar de grootste kansen waren ook in de Johan Cruijff Arena voor de Spanjaarden. Je hoopt dan dat patronen en tactieken worden herkend, maar nee...

Ajax speelde totaal niet in op wat het tegenover zich kreeg en bleef volharden in het voetballen in een soort van doodlopende straat. Het oogde zelfs een beetje pijnlijk, een toefje wanhopig. Je ziet het af aan de passmaps: AZ stond in balbezit vrij diep in en Ajax probeerde hoog te combineren, maar kreeg de vier voorwaartsen nooit lekker vrij gevoetbald. De ruimte in de rug diende als speeltuin.

AZ slaagde erin om de Ajacieden tijdens het drukzetten te laten zwemmen en speelde de bal een stuk gerichter naar voren. Onder aanvoering van Dusan Tadic werd wel geprobeerd de Alkmaarders vast te zetten, maar we bevinden ons nu niet voor niks in een flinke discussie over afspraken maken plus nakomen, discipline en voor elkaar willen werken. Het zorgde in de eerste helft voor diverse ontluisterende spelsituaties op de linkerflank van Ajax, waardoor Nico Tagliafico en Daley Blind het nakijken hadden.

Diezelfde Blind rolde de rode loper uit bij de 0-1 van AZ. Blind speelde een blinde, diagonale bal over de as van het veld precies toen AZ besloot door te stappen. Zelfs met de kennis van toen had Blind dit al kunnen weten: het was namelijk al de tweede keer. Een minuutje of twee eerder meldde AZ zich bij een achterbal ook al eens met vier man kort op de Ajaxdefensie.

Er waren voor Blind amper opties om de bal kwijt te kunnen. Hij had beter kunnen kiezen voor een lange bal. Wat dat betreft is het vrij fnuikend dat Teun Koopmeiners precies dit deed en het ook nog eens de opmaat vormde voor de 0-2. We bedoelen natuurlijk niet dat Blind in de vierde minuut een assist had moeten leveren, maar door iets slimmer te opereren had hij Ajax in ieder geval voor een achterstand kunnen behoeden.

Helaas ging er wel meer mis bij Ajax, waar vooral de bezetting in de as ondermaats oogde. De naweeën waar Blind nog mee kampt zijn bekend, terwijl Lisandro Martínez evenmin zorgt voor veel voetbal van achteruit. Carel Eiting heeft dit vermogen ook niet. We zagen de laatste weken al vaker dat Eiting moeite heeft om het spel te versnellen en tegen AZ bleef dit zelfs compleet uit, waardoor een bal veel te vaak breed of zelfs achteruit moest.

Dit maakte het spelletje van Ajax nogal voorspelbaar en bovendien stroperig. Als je dan ook nog eens tegenover een inzakkende, verdedigende ploeg staat, is een mannetje of zes om te verdedigen meer dan voldoende om een aanvalsgolfje van Ajax onschadelijk te maken.

Zone 14 en halfspaces
We hoopten van harte dat de activiteit van Ajax in de voorste gelederen snel weer als vanouds zou zijn met de rentree van Quincy Promes en Hakim Ziyech, maar dat bleek toch te veel gevraagd. De terugkeer van dit duo betekent niet direct dat de automatismen in ere werden hersteld. Verre van zelfs. Je ziet eigenlijk vooral dat het spaak liep zodra er een beslissende bal gegeven moest worden.

Een groot deel van de passing in beide plots speelt zich horizontaal af. Dat is gewoon nooit een goed teken. En die enkele diagonale bal was een vrije trap vanaf de linkerkant, waardoor je dus gelijk kun concluderen dat de tandem Promes-Ziyech nog niet zonder zijwieltjes kan.

Een enkele keer spotte je een momentje waarop er ruimte lag achter de defensie van AZ, maar dan kwam de bal niet. Alles waardoor Ajax normaal in de plus staat, deed het nu in de min belanden. Het leek alsof de ploeg in een aanvallend en verdedigend blok uiteen was gevallen. Diepgang was sowieso een lastig verhaal tegen het inzakkende AZ, maar waarom stond er niemand tussen de linies, waar waren de positiewisselingen en waar was het overtal op het middenveld?

Wij hebben het niet gezien... En we willen zo graag! Je ziet de laatste tijd vaker dat spelers eventjes tijd nodig hebben om na een blessure weer in het elftal te groeien. Ziyech stapte thuis tegen RKC duidelijk een trapje lager in en de terugkeer van Promes na de winterstop was hier ook al een goed voorbeeld van: je zag hem per wedstrijd een beetje groeien, waarna Ajax tegen PSV zijn beste 45 minuten van 2020 voetbalde.

Ajax - PSV was de derde (serieuze) wedstrijd van 2020. Zo veel tijd heeft Ajax nu niet meer om zijn draai te vinden...