Het grappige is dat de eerste serie wedstrijden van Ajax verdacht veel wegheeft van de eerste potjes van het seizoen. Dan ga je toch vergelijken. Dat klinkt een beetje als appels met peren vergelijken, maar het spelbeeld van Vitesse-uit kwam al aardig overeen. Alleen de score niet.

Bij Ajax - Emmen leek zowel spel als scoreverloop verdacht veel op de editie van 2018/2019, want ook toen werd het 5-0. En we zagen met name in de tweede helft glimpen van het Ajax van vorig seizoen. We wisten toen nog niet dat we een prachtig jaar gingen beleven. Wat wordt het dit keer?

Het is nu nog onmogelijk om op die vraag een antwoord te geven, maar we kunnen wel analyseren wat er gebeurde in de Johan Cruijff Arena. Dat kunnen we dankzij @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
We kunnen vrij kort zijn over het xG-plot, want dat laat niet te raden over. Ajax heerste. Op alle fronten. De Ajacieden trakteerden Emmen op een rondleiding door de JC Arena waarbij geen hoek werd overgeslagen. De gasten hadden geluk dat het niet na een halve minuut al raak was, want wie weet wat voor score er dan op het bord had gestaan...

Ajax miste via David Neres zijn eerste twee grote kansen en ook een derde mogelijkheid werd niet afgerond. Zodoende duurde het nog bijna een halfuur voordat de krachtsverschillen niet alleen meer op het veld duidelijk waren. Een enthousiaste start na rust bezegelde het lot van Emmen.

En net toen je je afvroeg of Ajax na de 3-0 gas zou terugnemen, meldde Klaas Jan Huntelaar zich aan de zijlijn. Je weet wat er dan gebeurt. Als Huntelaar invalt, al is het een kwartiertje, moet je echt niet eerder naar huis gaan, maar gewoon tot het einde op je plek blijven. Anders mis je zomaar een doelpunt. Of zelfs twee.

Het is ook interessant om het pitch plot te bekijken. Hierop staan de locaties weergegeven vanaf waar Ajax het vijandelijke doel onder vuur nam. Ten eerste is het opvallend om te zien dat Ajax 31 keer op doel schoot. Dat is echt heel veel! We zien volop stippen in de doelmond, maar we tellen tien stipjes ver bij het doel vandaan. Die doelpogingen kunnen we vaak missen als kiespijn.

We zien liever dat Ajax zoekt naar de opening dan aanlegt van veraf. Dat levert toch niet zo veel op.

Passmaps
Aangezien de strijd zo ongelijk was, kiezen we voor twee passmaps van Ajax. Eerst staat de variant die je kent, vervolgens zie je hoe er in de tweede helft werd gevoetbald. Het is leuk om de verschillen in kaart te brengen en nu kun je die verschillen ook ontwaren. Laten we bij het begin beginnen: wat een lijntjes, wat een mooie verdeling van het balbezit! Wat een mooie passmap!

Hoe groter de cirkel, des te meer balbezit voor de betreffende speler. En hoe dikker de streep, des te meer ballen gingen er van speler A naar speler B. Nou, we zien alleen maar dikke stippen en volop dikke strepen. Het kostte Ajax geen enkele moeite om de volgende aanval in elkaar te knutselen.

Dat is fijn, dat is goed, want op die manier ontstaan er automatismen en vastigheden. Dat is precies wat de ploeg nu nodig heeft, aangezien er met name achterin het nodige werd en wordt geschoven. Erik ten Hag koos ervoor om te beginnen met het centrale duo Veltman/Martínez. We hadden niet verwacht Veltman nog eens achterin te zien, maar tegen Emmen kon dat prima.

De trainer zal er zijn voordeel mee doen dat Martínez zich pas in de tweede helft volop met het spel ging bemoeien. De Argentijn was toen opgeschoven naar het middenveld. Het lijkt in de passmap alsof Blind veel balletjes teruglegde, maar dit heeft ermee te maken dat de passmap is gemaakt op basis van de eerste pakweg 70 minuten. Check ook vooral de passmap van de tweede helft om te zien dat Martínez verschillende middenvelders inspeelde. Variatie!

De passmap brengt meer aan het licht: zo werd Ziyech gevoed door twee verschillende spelers. Ook dat is prettig, want dan kun je variëren en ben je tenminste niet afhankelijk van een patroon. De spelmaker kreeg ballen aangespeeld van zowel Marin als Mazraoui en ook Van de Beek deed een duit in het zakje. Dit was niet alle aanvalslust, want de linkerflank is nog niet eens benoemd.

Over Marin valt wel wat op te merken. Je merkt dat de Roemeen zoekende is. Hoe moet hij zich precies gedragen om goed in het Ajaxspelletje te passen? Er staan nog iets te veel vraagtekens op het voorhoofd van de Roemeen, maar het is positief dat hij de meeste passes (81) verstuurde. Hij passte zelfs vaker dan Ziyech en legde de bal bij de 5-0 mooi achter de defensie.

Ook leuk: de bijdrage van Dest en Promes in balbezit. Dest brengt veel energie in de ploeg iedere keer als hij meedoet. Het is een frisse wind die Ajax nodig heeft. Als een puppy die graag achter de bal aanrent en 'm dan terug bij zijn baasje bezorgt. Dest verdeelde het 'terugbrengen' tussen Marin en Ziyech, waarna de kans groot was dat Ziyech trachtte Promes te bereiken. Kijk eens hoe dik die lijn is! En check de grootte van de stip van Promes! De linksvoor kende zijn beste optreden tot dusver in Ajaxshirt en leverde de assist bij de 4-0.

https://twitter.com/ajaxlife/status/1160596927181987842

Zone 14
Wat je wilt, ook als een opponent zich terugtrekt, is dat je als ploeg actief bent op de gevaarlijkste plek van het veld. Die gevaarlijkste plek is zo dicht mogelijk in de buurt van de tegenstander en dan het liefst zo centraal mogelijk. Zie daar uitgelegd waarom balbezit binnen Zone 14 zo gevaarlijk is.

Ajax had veel balbezit rondom Zone 14, zoals je kunt opmaken uit de afbeelding. Ja, er gingen ook ballen achteruit, maar laten we ons focussen op de 13 passes in de zestien. Dat is geen slechte score, zeker niet als in 10 gevallen een medespeler werd bereikt. En 6 van de 10 passes waren binnen de zijlijnen van het vijfmetergebied. Dat is top! Het is ook geen toeval dat er een ruitje staat afgebeeld, dat was een assist! En als Neres iets scherper was in de afronding, stonden er meer ruitjes.

Halfspaces
We waren best content met de prestaties van Ajax in Zone 14, maar we worden al helemaal vrolijk als we de blik iets verbreden. Dan komen we uit in de halfspaces. Daar werd volop gepasst! Er staan zoveel lijntjes afgebeeld dat het een ratjetoe blijkt, maar kijk er even rustig naar. Het knappe is ook hier dat Ajax vrij nauw weet te voetballen, waardoor het altijd in de buurt van het doel blijft.

Het mooiste voorbeeld, waarbij vernuft, inzicht en techniek aan elkaar werd verbonden, is de 1-0. Emmen denkt de boel aardig onder controle te hebben, maar dan penetreert Mazraoui. Hij stoomt op met de bal en lijkt zich vast te lopen, maar weet toch Ziyech aan te spelen. Dan gaat het snel. Emmen komt door uitstappen op Mazraoui een verdediger tekort, Ziyech spot een gaatje en vindt de diepgaande Tadic, waarna Van de Beek scoort. Uit het boekje!

We hopen van harte dat Ajax dinsdag tegen Paok opnieuw zulke rapportcijfers noteert. Dan wordt het een mooi Europees avondje. Maar laten we er niet te lichtzinnig over denken. Het moet nog gebeuren!