Willem II-uit is wel vaker een wedstrijd die ertoe doet tijdens de titelrace en meestal is het een klip die Ajax weet te omzeilen, maar dat gaat niet altijd even gemakkelijk. Het leek dit keer vrij simpel te gaan, al blijkt dit niet direct uit de cijfers.

Als je de wedstrijd hebt gezien, weet je dat Ajax grotendeels heer en meester was. Er gingen in de openingsfase alleen wel wat schrikmomentjes aan vooraf. Dit keer kwam alles op z’n pootjes terecht, maar Erik ten Hag heeft het een en ander te vertellen bij de nabeschouwing.

Een waarschuwing van de trainer is alleen maar goed. Maar waarom dan? Tijd voor input van @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
Ajax wist vier keer doel te treffen in het Koning Willem II Stadion, maar kijk eens naar het xG-plot. Wat springt eruit? Dat Willem II in de eerste twintig minuten diverse goede mogelijkheden kreeg! Een penalty helpt natuurlijk mee, maar in de eerste minuut had het al raak kunnen zijn en daarna werd Andre Onana gered door de paal.

Dit vertelt ons dat de avond een stuk moeilijker had kunnen verlopen. De winstkans van Ajax, puur op basis van gecreëerde kansen, wordt dan ook slechts geschat op 47 procent. Had je niet gedacht hè? Wij ook niet! Het goede nieuws is dan weer wel dat Willem II in het vervolg amper nog gevaar stichtte.

Vanaf de gelijkmaker was Ajax heer en meester. Dat was het daarvoor eigenlijk ook al, maar het is altijd zo typisch Ajax om toch weer de gelijkmaker te incasseren. Kun je nog zo goed starten, moet je toch weer op nul beginnen Of, nou ja, op 1-1, maar jullie weten prima wat we bedoelen.

Werpen we vervolgens een blik op het pitch plot, dan zie je niet eens zo gek veel stipjes. Oftewel: Ajax vuurde relatief weinig schoten op doel af. De doelkansen waren echter wel van hoge kwaliteit, gezien de grootte van de stippen, die zich ook nog eens dicht bij het doel bevinden.

Het zegt ook genoeg dat het grootste deel van de Expected Goals – 1,58 van 2,32 in totaal – voortkwam uit open spel. Ajax combineerde er inderdaad lekker op los en voetbalde op die manier ‘de lucht uit’ Willem II, dat in de tweede helft geen boe of bah meer kon zeggen.

Passmaps
Het is misschien leuk om te beginnen met de passmaps van Willem II. Want wat valt op? Dat de thuisclub net zo goed probeerde te voetballen! De Tilburgers weten dat ingraven toch niet werkt en besloten ‘gewoon’ te gaan voetballen, alleen beschikt Ajax over meer kwaliteit. En de weggegeven ruimte wist het ook prima te benutten.

De passmap van Ajax levert een mooie blik op richting de voorhoede. De drie aanvallers werden van achteruit prima bediend en stonden ook nog eens vaak opgesteld met hun gezicht richting doel. Je ziet dit keer geen dikke lijn van vooruit terug naar achteren. Het was een kwestie van voeden en kijken hoe de volgende aanval zou aflopen. Dikke prima!

Dikke prima is een kwalificatie die je ook kunt plakken op het optreden van zowel Joël Veltman als Frenkie de Jong, die prima speelden. Veltman zat er fel op, veroverde veel ballen en deed ook aanvallend van zich spreken, terwijl Frenkie de motor was op het middenveld. Frenkie verstuurde maar liefst 72 passes, over het algemeen naar één van de drie aanvallers.

Het verschil met Donny van de Beek vertelt wat dat betreft een interessant verhaal. Frenkie eist veel ballen op, Donny is toch echt een loper. Hij was overal te vinden, zoals wel blijkt uit de pijltjes alle kanten op rondom zijn naam. Donny was slechts 30 keer aan de bal, maar tekende wel voor een fraaie openingstreffer. Hij had misschien nog wel een tweede keer kunnen scoren.

Je ziet overigens dat Veltman de rechtsbackpositie heel anders invult dan de geschorste Noussair Mazraoui. Of, in ieder geval: van een tandem met Ziyech was niet direct sprake. Ziyech speelt meestal veel ballen terug op Mazraoui, maar als Veltman – of Rasmus Kristensen – op de rechterflank staat, verandert dit patroon.

Ook de rol van Dusan Tadic is nog wel het vermelden waard. Het is daarbij interessant om naar de dynamische passmap te kijken, die hieronder is geplaatst. Wat valt er op? Een opstelling in CL-variant betekent Tadic in de punt van de aanval, maar in de openingsfase kwam hij amper in het spel voor.

Pas na verloop van tijd nam dit toe en toevallig of niet, dit was ook het moment waarop Ajax beter in de wedstrijd kwam. En toen Tadic eenmaal in het spel betrokken werd, kwamen ook de sleutelpasses. Een kwartet in totaal van de voet van de Serviër!

https://twitter.com/ajaxlife/status/1115176488406536193

Zone 14
Ook bij Zone 14 is het leuk om eerst een korte blik op de prestaties van Willem II te werpen. Zeker als je weet dat de Tilburgers goed uit de startblokken schoten. Maar wat zien we? Het lukte de Tricolores niet om al combinerend het doel van Ajax te bereiken! Tien van de twaalf passes kwamen weliswaar aan, maar die ballen gingen stuk voor stuk zijwaarts. Een pure voorwaartse pass werd niet eens ondernomen!

De data van Ajax ziet er beter uit, al is het ook niet direct subliem. Er wordt een tikje te veel verticaal gevoetbald, als je het ons vraagt. Geeft niet, zoals gezegd was Ajax heer en meester, maar als een trainer verbeterpunten zoekt, vindt hij ze op dit vlak. Het heeft er natuurlijk ook mee te maken dat Ajax erin slaagde om Willem II steeds verder terug te dringen, maar dan nog.

Het werd wel degelijk geprobeerd, dat is ook goed om te zien, maar het kan beter. Van de 23 passes kwam de bal 18 keer bij een medespelers. En van de 10 ballen die in het zestienmetergebied werden gebracht, kwamen er 6 aan, maar gevaarlijke steekpasses? Misschien twee of drie. Tegen een ploeg die zelf ook wil voetballen, hoop je op net iets meer.

Halfspaces
Gelukkig hebben we bij Ajax iets extra’s om te kijken naar de opbouw van aanvallen. Dan komen we uit in de halfspaces. Dit zijn de rechthoeken aan de zijkant van de vijandelijke zestien. Het is met name interessant om te kijken wat hier gebeurt, omdat je er niet vanuit kunt gaan dat je altijd maar vrije doortocht hebt richting het doel.

Omdat Ajax voetbalt vanuit balbezit en het liefst aandringt, moet een tegenstander worden uitgespeeld. Daar is kwaliteit, creativiteit en verrassing voor nodig. Als je dit zo bekijkt, zie je dat er van dit trio ingrediënten links meer sprake was dan rechts. Sterker nog, op rechts blijft het een beetje karig.

En dat terwijl we toch het idee hadden dat Veltman goed bezig was. Maar zoals ook al opgemerkt: hij vult dingen anders in dan Mazraoui en van een tandem Veltman/Ziyech was geen sprake. Baart dit zorgen? Nee, niet direct. Maar het is een tendens die we liever geen vervolg zien krijgen. Het is gemakkelijker verdedigen als je vooral over de ene flank gevaarlijk wordt.

Dit keer kwam er genoeg gevaar vanaf links: alle doelpunten ontstonden in de zone links, maar hoe beter de spreiding, des te groter een kans dat een tegenstander zich geen raad weet. Als de laatste vijf opponenten weten dat Ajax het van de linkerkant moet hebben, kunnen ze zich hier op instellen.

En Ajax heeft de laatste vijftien punten nog hard nodig!