Het was al moeilijk te verteren dat Ajax in Alkmaar verloor, maar de manier waarop maakte het nog een stuk pijnlijker. Ja, er had in de slotfase nog een punt gered kunnen worden. Maar eigenlijk had AZ met veel ruimere cijfers moeten winnen. Wat een kansen!

Ajax was duidelijk niet opgewassen tegen AZ, dat eindelijk weer eens een resultaat wist te behalen tegen een club uit de traditionele top drie. Kwam dit door vermoeidheid? De kans is groot dat dit meespeelde. Maar er stond ook weer niemand op om de ploeg bij de hand te nemen.

Tijd om een en ander te analyseren op basis van input van @11tegen11.

xG-plot en pitch plot
Eigenlijk is het een beetje pijnlijk om te zien hoe weinig doelgevaar Ajax stichtte. We waren allemaal op de hoogte van het belang van AZ-uit en dit is nu ook weer niet het beste AZ aller tijden, ook al draait die ploeg lekker sinds de winterstop.

Helaas moeten we concluderen dat Ajax sinds diezelfde winterstop veel te wisselvallig is, zeker in uitduels. Dit was al de derde wedstrijd buitenshuis waarin geen punten gepakt werden. Dat is te veel. Veel te veel zelfs, in korte tijd.

Het lukte de Ajacieden amper om druk vooruit te zetten, wat je ook afziet aan de kansen die werden gecreëerd. De eerste kans konden we pas noteren na krap veertig minuten spelen. Eerlijk is eerlijk, we stonden toen al wel bijna te juichen. De kopbal van Donny van de Beek leek eventjes een rake te worden, voordat er op de doellijn redding werd gebracht…

Was de bal binnen gegaan, dan had Ajax veel te veel gekregen. We hoopten op beter spel in de tweede helft en de eerste vijf minuten waren inderdaad hoopvol. Maar als je het in een analyse over vijf hoopvolle minuten moet hebben, weet je dat er van het vervolg weinig deugde.

Want ja, het was AZ dat terecht op voorsprong kwam. Misschien nog wel uit een van de kleinste mogelijkheden, maar de bal zat er wel in. Geen Ajacied die ingreep terwijl de Alkmaarders een hoekschop namen en twee duels op rij wonnen in de vijandelijke zestien. Het vertelde misschien iets over het gebrek aan scherpte en doortastendheid.

Uiteraard ondernam Ajax een poging om de schade te repareren. Uiteraard deden de meegereisde Ajacieden alles om hun team aan te sporen, maar je voelde al snel: het gaat ‘m niet worden. Er werd vrijwel geen fatsoenlijke aanval opgezet, Frenkie speelde voor postbode en werd het eens gevaarlijk dan ging een kans mis of tikte keeper Bizot de bal uit de kruising.

Ondanks die paar kansen viel het onderaan de streep nogal tegen. Ajax kwam tot slechts 1,32 Expected Goals. En daar had het veertien schoten op doel voor nodig. Dat zegt dus wel iets over de kwaliteit van de kansen, al moeten we hierbij nog aantekenen dat die schietkans voor Van de Beek niet is meegewogen omdat de bal buiten het doelkader eindigde.

Passmaps
We merkten het vorig seizoen al op tijdens AZ-uit en nu weer. De ploeg van John van den Brom deed alles om te voorkomen dat de opbouw via Frenkie de Jong zou verlopen. Mats Seuntjes en Calvin Stengs sloten de lijn naar Frenkie af, gesteund door de naar de as knijpende Oussama Idrissi. Met name tijdens de eerste helft pakte dit goed uit voor de thuisploeg.

Ajax werd gedwongen om de bal achterin rond te spelen en uiteraard was de gedachte een oplossing voorwaarts te zoeken, maar het was toch vooral uit nood omdat AZ goed stond gepositioneerd. Het rondspelen ging dan ook diverse keren fout. Helaas zagen we amper een lange bal om onder de druk vandaan te komen.

Had dit te maken met de wind? Wie weet. Feit is dat de paniek nu al snel toesloeg. Er gingen meerdere ballen over de zijlijn en enkele keren leverden de wisselvallige backs pardoes de bal in. Dit had al voor rust grote gevolgen kunnen hebben… Die gevolgen bleven uit, maar verbetering bij Ajax evengoed. Mazraoui oogde na rust iets stabieler, maar nog steeds verre van goed. En Tagliafico moest maar liefst zeven tackles uitvoeren vanwege het vele balverlies bij Ajax, waarvoor hij mede verantwoordelijk was.

Een linie hoger bleef Frenkie maar lopen met de bal. Het is dat zijn pet ontbrak, anders zou je denken dat hij voor postbode speelde. Frenkie verstuurde drie sleutelpasses, maar als je dit afzet tegen zijn vele balcontacten (111) valt dit gewoon een beetje tegen. De dikke strepen tussen Frenkie en Matthijs de Ligt zijn ook veelzeggend: Ajax kwam gewoon niet vooruit.

Ook Schöne had zijn dag niet. Je ziet de onmacht goed terug in de passmaps, want het lukte amper om één van de voorwaartsen te bereiken. Er kwam soms een bal bij Tadic en een enkele keer werd Neres bereikt, maar het zei genoeg dat de Braziliaan zijn wissel al voelde aankomen.

Van de Beek deed nog wel aardige dingen met de ballen die hij kreeg – vandaar ook de zilveren ster – maar je kunt ook zeggen dat hij ‘gewoon’ twee keer had moeten scoren. En inderdaad, die tweede kans moet er gewoon in. Als je één op één met de keeper komt te staan, moet de bal tussen de palen. De bal te hoog mikken, is dan echt niet goed.

Je merkt dat we het amper hebben over Ziyech. Zijn uitvallen was natuurlijk een grote tegenvaller, maar we kunnen niet zeggen dat het spelbeeld voor en na zijn wissel totaal veranderde. Ook de spelmaker kon nog niet echt zijn stempel drukken. Dolberg kwam erin als vervanger van Ziyech, maar de Deen was weer eens onzichtbaar. Het blijft een beetje pijnlijk dat Huntelaar als stormram soms meer indruk maakt dan Dolberg…

https://twitter.com/ajaxlife/status/1107652790833291264

Zone 14
Het door Ajax vertoonde spel was natuurlijk niet best, maar als je kijkt naar Zone 14 was hier nog best wat activiteit. We zien zelfs een aantal gevaarlijke strepen. Beide strepen hadden zomaar geel kunnen oplichten, met dank aan Huntelaar.

De invalspits was twee keer gevaarlijk met het hoofd. Hij stuurde de bal met zijn hoofd richting bovenhoek, waarna de keeper er helaas nog een handje tegenaan kreeg. En even later kopte hij goed door op Van de Beek, die helaas over schot.

Het is echter wel een beetje treurig om te moeten constateren dat Huntelaar voor de twee grootste kansen van Ajax zorgde. De nodige ballen rechtsaf eerder in de wedstrijd leverden niets op. Hij werd uit nood van stal gehaald en van een beetje verzorgd voetbal was toen allang geen sprake meer. Het was pompen of verzuipen.

Halfspaces
Dat die ballen naar rechts weinig opleverden, zie je ook terug in de halfspaces. Ajax noteerde hier maar liefst 63 balcontacten, maar de meeste ballen bleven rechts in de zone hangen. Die ballen gingen richting zijlijn of zelfs achteruit om opnieuw te beginnen. Opnieuw beginnen moest ook wel, omdat geen van de aanvallen iets opleverde.

Kijk nog eens goed naar de lijntjes. Zodra het gaat om ballen in de buurt van het doel, zie je vooral stippellijntjes. Dit betekent balverlies. Een streep staat voor een aangekomen pass. Er kwam helaas amper een bal aan ‘tussen de palen’, wederom met de pass van Blind richting het hoofd van Huntelaar als enige gevaarlijke uitzondering.

Als we zo snel klaar zijn met het opsommen van de gevaarlijke momenten, dan heb je gewoon niet serieus aanspraak kunnen maken op een overwinning. Dat doet pijn. En vooral als je die conclusie moet trekken op een belangrijk moment in de titelrace.

Hopelijk levert de topper Ajax - PSV leukere plots en passmaps op, want dan bestaat er een kans dat de strijd nog niet helemaal is gestreden.