Door Kevin Van Nunen

Ziyech kreeg kort na rust de kans om een derde Ajaxdoelpunt te maken, maar de bal ging naast de paal. Kans verkeken. En een kantelpunt in de wedstrijd bovendien. Of deed dat punt zich al eerder voor? Ajax oogde weliswaar gevaarlijk, maar het had de wedstrijd niet in handen.

Standard wist aardig tegenstand te bieden. Misschien zelfs wel beter dan op voorhand verwacht. Gelukkig tellen uitdoelpunten dubbel en stond Ajax in België na negentig minuten voetbal aan de goede kant van de score, maar we zijn pas halverwege.

Ten Hag moet komende week in Amsterdam huiswerk maken en stevig blokken, anders kan het nog wel eens fout aflopen. De Ajacieden gaan dinsdag in de Johan Cruijff Arena op voor een proefwerk en er moet een voldoende worden gescoord.

Dankzij data van onze partner @11tegen11 vertellen we hoe en wat.

xG-plot en pitch plot
Het gebeurt niet vaak dat Ajax op basis van de gecreëerde kansen tot minder Expected Goals komt dan de tegenstander, maar tijdens Standard-uit gebeurde het. Veel heeft te maken met de penalty in de slotfase en met de vele schoten van afstand, maar toch. Standard stichtte net zo goed doelgevaar.

Andersom had Ajax de wedstrijd allang kunnen beslissen toen de Belgen gevaarlijk begonnen te worden. De eerste grote kans was eindelijk eens raak: Huntelaar knikte binnen! Enkele minuten later had Standard echter zomaar alweer op gelijke hoogte kunnen komen.

De 0-2 van Tadic was niet eens zo'n grote kans, maar hij schoot wel raak! De Serviër legde ook nog een balletje breed op Huntelaar, al zie je dat niet terug in het xG-plot. Het balletje breed was te lang onderweg en een echte doelkans leverde die aanval voor Ajax niet op. Kansen genoeg dus om te mijmeren 'wat als...' maar de tweede helft vertelde ook een ander verhaal.

Kijk eens goed naar het laatste halfuur. Op een goede kans na – Huntelaar kon vanaf rechts alleen door op de keeper – valt het plot helemaal stil. Dat is niet goed. Het gekke is dat Ajax wel goed uit de kleedkamer kwam en Standard tussen minuut 45 en 60 weg counterde, maar daarna gebeurde er in aanvallend opzicht bijna niets meer.

Standard reeg de kansen ook niet bepaald aaneen, bracht Ten Hag hier terecht tegenin, maar eerlijk zeggen: een beetje supporter voelde toch aan dat Ajax het uit handen ging geven? Je ziet dingen soms gewoon gebeuren, je hoeft er alleen maar op te wachten. Tot in blessuretijd dus...

Passmaps
De passmap van Ajax is helaas niet zo mooi als op basis van de thuiswedstrijd (2-0) tegen Sturm Graz. Die oogde prima, al waren daar heus verbeterpuntjes. De passmap van Standard-uit oogt een beetje rommelig. De bal werd weliswaar vrij netjes verdeeld over de elf spelers, alleen ontbreken enkele belangrijke schakels.

Frenkie en Schöne schoven vooral elkaar de bal toe, zo blijkt op basis van de passes gespeeld tijdens de eerste 70 minuten. Daarna wordt de passmap te chaotisch vanwege wissels. Wat we vooral bedoelen te zeggen: de passing vanaf het middenveld was in de eerste helft al niet best. Het is een probleem waar Ajax de gehele wedstrijd mee te maken had. En dat zal volgende keer beter moeten.

Volgende keer zien we Frenkie graag indribbelen om het veld open te splijten en de tegenstander zo problemen te bezorgen. Het lijkt stiekem alsof dit Frenkie beter afgaat als-ie als verdediger bijsluit op het middenveld. Als Frenkie hoger op het veld mag staan, voetbalt hij vaak toch wat moeilijker. Dat vindt Frenkie misschien niet zo leuk om te horen, het gaat erom waar het team baat bij heeft. Hij leek nu wel een veredelde postbode, ook gezien het wandeltempo waarin hij voetbalde. Enkele keren dreigde zelfs gevaarlijk balverlies. 

Ziyech en Tadic wisten elkaar aardig te bereiken – ondanks gebrek aan voeding door Schöne – en ook Huntelaar stond niet op een eiland in Luik, maar dat was het wel. Dit trio speelde voornamelijk over rechts, waardoor op links een groot gat ontstond. Er gebeurde daar gewoon niet zo veel. Neres voelt zich fijner op de andere vleugel en stond voor de verandering tegenover een snelle back, die hij niet zomaar de baas was. Er zal amper een actie van Neres de samenvatting hebben gehaald.

Over de backs van Standard gesproken... die maakten het Ajax in het laatste halfuur knap lastig. Het spel van Ajax verliep steeds trager en het elftal viel zo'n beetje stil, wat Standard de kans bood om gevaarlijk te worden. De backs bemoeiden zich nadrukkelijk met het spel en doken in de ruimte die de vleugelspelers trokken, door enkele meters naar binnen te stappen. Je kunt de uitvoering van Carcela best vergelijken met de manier waarop Ziyech dat bij Ajax doet.

De Ajacieden moesten anticiperen op deze tactiek van Standard, maar dit bleek zo gemakkelijk nog niet. Mazraoui en Tagliafico gaven te veel ruimte weg en dit stelde de Belgen in de gelegenheid om erover te klappen. Passes in de diepte en crossballen richting de flank leverden gevaarlijke situaties op, omdat het Ajax niet meer lukte de tegenstander op te sluiten. Er werden wel pogingen gedaan om druk te zetten, maar de veldbezetting klopte niet meer of er werden verkeerde keuzes gemaakt.

Het is misschien interessant om een draadje van @Tactipedia erbij te halen, zodat je met screenshots kunt zien wat er gebeurt. Bij het doen van zijn huiswerk (het terugkijken van de wedstrijd) valt dit Ten Hag ongetwijfeld ook op. Hij zal voorbeelden zoals aangehaald eruit lichten en maatregelen nemen om zijn spelers uit te leggen wat er volgende keer anders moet of beter te positioneren.

Wat ons ook weer opvalt, en waar we echt navraag naar gaan doen, is de bescheiden rol die De Ligt tegenwoordig speelt in balbezit. De aanvoerder was voorheen juist erg belangrijk in de opbouw, maar net als in Graz ging het spel nogal langs hem heen. Verdedigend staat De Ligt nog steeds zijn mannetje, aan de bal wordt hij stukken minder betrokken. We komen erop terug!

Zone 14
Tenslotte een ander punt om duidelijk te maken dat Standard stiekem best wel het spel naar zich toe trok. Daarvoor richten we ons op Zone 14. Zoals jullie weten, is dit een interessant gebied van het veld. Als een ploeg in dit vierkant, voor het zestienmetergebied, de bal heeft en die bij een medespeler in 'de zestien' weet te krijgen, zit het er dik in dat je een doelkans krijgt.

Standard kon gemeten over de hele wedstrijd maar liefst 22 keer passen in deze zone, waarvan de bal in meer dan de helft van de gevallen een medespeler bereikte. Er werd 7 keer geprobeerd een speler te vinden met een voorwaartse bal en twee keer lukte dit ook. Het gebeurt zelden dat een tegenstander zo vrijuit kan passen als het tegen Ajax speelt.

Je verwacht het kaartje van Standard eerder bij Ajax en andersom. De Ajacieden probeerden elkaar slechts 8 keer te vinden binnen Zone 14. Van die 8 passes waren er 6 succesvol en twee keer werd een medespeler bereikt binnen het zestienmetergebied. Assists leverde dit helaas niet op, waardoor we ons punt over doelgevaar helaas niet kunnen onderstrepen.

Al met al mag de conclusie duidelijk zijn: het is onwijs zonde dat Ajax een marge van twee doelpunten uit handen gaf en het belooft dinsdag nog een spannende terugwedstrijd te worden.