Zijn recent gepensioneerde vader Mart zit namelijk in een soortgelijke situatie als Ajax. Óf je hebt een grondige hekel aan de man, óf je houdt van hem. Ook hier is er geen middenweg. In KRO Profiel werd Tjerk door interviewer Fons de Poel eens geconfronteerd met het feit dat er weinig grijstinten bestaan rond Smeets Senior. “Misschien heeft hij die zelf ook wel niet. Hij vindt ook iets óf heel goed, óf heel slecht,” was zijn verklaring.

Ik behoor met een verder select gezelschap tot de Mart-adepten. Een kleine sekte lijkt het soms wel. Smeets heeft mijn onvoorwaardelijke liefde voor sport(journalistiek) aangewakkerd. Dat begon ruim acht jaar geleden tijdens de Olympische Spelen in Beijing. De briljante avondtalkshows onder leiding van het veelzijdige fenomeen maakte indruk. Sindsdien zie ik alle boeken, columns, televisiereportages, commentaren en interviews waar zijn handtekening onder staat als verplichte kost.

Net als zijn vader oogde de beer van een vent op het eerste gezicht zelfverzekerd, een tikkeltje arrogant en bovenal kundig.

Mijn zoektocht naar medestanders heb ik allang gestaakt. Bijna niemand die ik ken heeft een goed woord over voor De Mart. Zeker na zijn beruchte publieke aanvaringen met onder meer ‘autocuejournalisten’ Eva Jinek en Tom Egbers en volleybalster Manon Flier. Vooral dat laatste interview maakte in 2012 een soort collectieve volkshaat los. Denigrerender kon volgens veel mensen niet. Pagina’s zoals ‘Mart ga met pensioen’ of ‘Smeets moet van de buis’ domineerden Facebook. De genoegdoening onder ‘televisiekijkond’ Nederland was dan ook groot als Nico Dijkshoorn hem weer eens op de hak nam in De Wereld Draait Door. Geen beter vermaak dan….

Toen in juli 2013 bekend werd dat de technische staf een Smeetsiaanse toevoeging kreeg was ik daar – natuurlijk weer als één van de weinigen – over te spreken. Tjerk is inmiddels ruim drie seizoenen teammanager. Hoe hem dat afgaat kan ik niet beoordelen, simpelweg omdat de ex-tophonkballer zich uitsluitend op de achtergrond begeeft. In tegenstelling tot voorganger David Endt, die qua retoricaniveau trouwens ook niet veel onder doet voor Mart.

Laatst zag ik Tjerk in het publiek zitten bij televisieopnamen van DWDD: Een ode aan Mart Smeets in de Apollohal. Net als zijn vader oogde de beer van een vent op het eerste gezicht zelfverzekerd, een tikkeltje arrogant en bovenal kundig. Ik heb hem beter leren kennen door het schitterende boek Murfreesboro Blues te lezen, waarin wordt verteld hoe Tjerk in een klein provinciedorp in Tennesee jarenlang collegehonkbal heeft gespeeld. Zo werd hij gepokt en gemazeld door de keiharde Amerikaanse sportmentaliteit.

“Tsja, daar zitten jullie dan. Grote Sportmeneren. De één met zijn ditjes, de ander met zijn datjes."

Zijn keuze voor een rol in de luwte bij Ajax is volgens mij bewust, gezien het imago dat zijn vader in de loop der jaren heeft opgebouwd. Daar kun je verder niet mee gaan koketteren in Amsterdam. Ik fantaseer toch vaak genoeg over hoe het zou zijn als Tjerk na afloop van een wedstrijd voor de groep staat in de kleedkamer, een alternatieve nabespreking houdt en er ouderwets bombastische Mart-teksten op loslaat. Ongeveer zoiets zou het moeten opleveren:

“Tsja, daar zitten jullie dan. Grote Sportmeneren. De één met zijn ditjes, de ander met zijn datjes. Ik buig mijn hoofd zeer diep, want ook dit is topsport. Davy Klaassen, mag ik je vragen: is dit moeilijk? Moeten wij dit knap vinden? Welnu, jij zal zeggen: welkom in het circus dat wij, voetbalspelers, de eredivisie noemen. De Mickey Mouse-League. Vinden Nederlanders, want dat zijn wij, wij zijn Nederlanders, knotsgek, soit, sans rancune, la vache qui rit, leuk om zo te noemen. We zijn een maf en raar volk met z’n allen.”

“Enfin, dan ga ik het maar gewoon zeggen: het nekkie is eraf. Zo heet dat toch? Joël Veltman, jongen, het hele gezicht onder het snot. Je kreeg hier vandaag dan ook een enorme patat ter hoogte van de middenlijn. Knóts- en knótsgek. Patat! Oké goed, daar zetten wij een streep onder. En nu. Als ik zeg: balonkuiten. Leg mij, een buitenstaander, een aangetrouwde buitenstaander weliswaar, en jij weet dat Mitchell Dijks, dit nou eens uit? Mevrouw Van Zetten uit Tiel moet het ook kunnen begrijpen. Ik vraag je: je hebt ellendig veel gesprint, hé? Heb je daar lol in?”

Zou Tjerk dat een keer zo mogen zeggen? Ja, dat zou hij een keer zo mogen zeggen.